Kadın-aile üzerine projeler

Tanzimatla birlikte başlayan ve gittikçe hızlanan yaklaşık 200 yılı aşkın süreçteki Batılılaşma hareketleri kadınımızı, evimizi, ailemizi şüphesiz derinden etkilemiş olmalı ki, Osmanlı Devleti bir savaştan çıkıp diğerine girdiği, zayıflayıp yıkılmak üzere olduğu hengamede bile Aile Hukuku Kararnamesi hazırladı.

Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nde ise kadın bir devlet projesi olarak ele alındı. Batılılaşma sürecinde kadını ülkenin kalkınmasında bir vasıta olarak gördü. Kadını kamusal alanda erkeklere eşit haklara sahip, fıtrî bağlarından kopararak hürriyetine kavuşturulması, modernleşmesi, çağdaşlaşması hedeflendi. Kısaca bir nevi “devlet feminizmi” uygulandı.

1937’de yayına başlayan Ev-İş dergisi, sunum yazısında milliyetçi, cumhuriyetçi, inkılâpçı, halkçı, devletçi, laik bir rejim meydana getirildiği; bu rejimin temel bir dayanak noktası olması gerektiği ve bu noktanın da ev olduğu belirtilmekteydi. Dergiye göre rejim evden başlatılmamıştı; bu yüzden, eve inmek ve onu zamanın ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlemek gerekmekteydi.

1943’de toplanan Maarif Şûrâsındaysa Prof. Sadrettin Celal Antel bu yaklaşımı şöyle özetliyordu: “Aile bir zehirdir. İnkılâba muhalefet ruhu aileden geliyor.” (Kaynak: Bizim Aile dergisi, Ocak 1988.)

Dr. Bengül Güngörmez bu süreci şöyle özetliyor: “Modernleşme projemiz, kadının erkekleşmesi projesidir… Kadın yalnızca peçesini, çarşafını atmakla kalmaz cinsiyetini de fırlatıp atar.” (Sivil Bakış Dergisi “Kadın insandır”dan “Kadın erkektir”e başlıklı makale)

Hanımlar Rehberi

Toplum hayatının yapılan yeniliklerle tamamen değiştirilmeye çalışıldığı o yıllarda Bediüzzaman Hazretleri de hanımlar için bir rehber kaleme alıyor ve kadınlar üzerine bir iki komitenin ifsat çalışmaları yaptığını ifade ediyordu. Ev yaşantısı, çocuk eğitimi, eşler arası iletişimin konuları da dahil olmak üzere kadın ve aileyi ilgilendiren daha bir çok konunun kulluk noktasından değerlendirildiği bu eserde Bediüzzaman Hazretleri, “İnsanın hususan Müslümanın tahassüngâhı ve bir nevi cenneti ve küçük bir dünyası aile hayatıdır. Bu da mı bozulmaya başlamış?” diyordu.

“Bu zamanda taife-i nisa gençlerden daha ziyade bir rehbere muhtaç” tespitiyle kaleme aldığı bu eserde Bediüzzaman Hazretleri “Sizin için yazdığım bu dersimi, okuyan ve kabul eden bütün hemşirelerimi, bütün mânevî kazançlarıma ve duâlarıma dahil etmeye karar verdim” diyordu.

Kadınlar aleminde Risale-i Nur

Kadının sosyal hayatta (ister kamusal alanda çalışsın, ister ev hanımı olsun), aile içinde, mânevî dünyasındaki “varlığının” Yaratıcısına yakın olma, O’nun rızası dairesinde hareket etme, yani kul olma bilinci ile mümkün olduğunu delillerle izah eden Bediüzzaman Hazretlerinin eserleri kadınlar âleminde kabul gördü. Hanımlar “kalplerine yapışan” iman hakikatlerini anlatan Nur Risalelerini çok sevdiler. Bu eserleri, elleriyle yazdılar, çoğalttılar, gelinlik elbiselerinden ciltler yaptılar, süslediler.

Risale-i Nur 1920’lerin 30’ların Türkiye’sinde, Anadolu’da bir “iman inkılâbı” gerçekleştirdi. Hanımlar da bu imanî inkılâp hareketi içinde, Bediüzzaman’a yardım eden eşlerine maddî-mânevî destek vererek ya da hemcinsleriyle imanî sohbetler düzenleyerek yer aldılar. Her şeyden önce evlerini bir Nur Medresesine dönüştürdüler…

Hülasa

Risale-i Nur’un gerçekleştirdiği iman inkılabı dün olduğu gibi bugün de devam ediyor. Hem de dünyanın dört bir yanında. Kıyamete kadar da devam edecek. Zira onlar, Kur’ânî reçetelerden, formüllerden terkib edilmiş hakikatler.

Günümüzde kadın ve aileye bulaşan, şiddeti gittikçe artan problemlerin, ahlâkî salgın hastalıkların dermanı olarak, iç dünyamız başta olmak üzere önce kendi hayatımızı, sonra aile hayatımızı iman hakikatleriyle hayatlandırmaktan başka bir çözüm görebiliyor musunuz?

Yasemin Güleçyüz/Bizim Aile Eylül 2017

Benzer konuda makaleler:

İlk yorum yapan olun

Makale hakkında düşüncelerinizi paylaşın...

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*