Fikir alış verişi ve yardımı, danışma, görüşlerini paylaşma, başkalarının fikirlerine saygı ve katılım manalarını ihtiva eden meşveret; Kur’ân’da da geçen ve sünnet-i seniyyeden olan çok önemli bir içtimâî ibadet ve cihaddır. Her ibadetin olduğu gibi, istişarenin de bir takım prensipleri vardır. Meşveretin verimli geçmesi, sonucun hayırlı olması, bu düsturların bilinmesi, benimsenmesi ve uygulamasına bağlıdır.
Bazı düsturları şöyle sıralayabiliriz:
İş ve hizmetlerimizde verimi arttırmanın, meseleleri halletmenin, problemleri çözmenin, sıkıntıları atlatmanın en emin ve en keskin yolu istişaredir…
Meşverette Allah rızası gözetilir. Yoksa, kendi arzu ve fikirlerini kabul ettirme gayesi değil… Dolayısıyla problemleri çözme, meselelere çare bulmada Allah’ın emir ve kanunları çerçevesinde hareket etmelidir.
Hakkında kesin hüküm (âyet ve sünnet) olan meseleler meşveret edilemez. Ancak, tatbikat ile tercihler meşveret edilir.
Meşverette esas alınacak ölçü ve mihenk, İslâmın temel kaynakları olan Kur’ân ve Sünnet-i Seniyyedir. Subjektif değil, bilgiye, belgeye dayalı objektif ölçüler esas alınmalıdır.
İstişare, fikrî bir yardımlaşma ve dayanışmadır. Feyiz ve bereket meşverette ortaya çıkar. Öyle ise, peşin hükümlerle meşverete girmemelidir.
Hissî, indî, nefsî davranmamalı. Meşverette esas olan, akıl, kalp, vicdan, hüsn-ü zan, hüsn-ü niyettir. İnat, garaz, tarafgirlik, gıybet, rekabet, düşmanlık, intikam gibi olumsuz duygulara yer verilmemelidir.
Meşverette tam bir fikir ve vicdan hürriyeti hâkim olmalı; şahısların değil, Kur’ân ve Sünnet’in etkisinde kalmalı. (Yalnız, fikirlerin başkalarıyla örtüşmesi ayrı bir şeydir, meseleleri müzakere ve mütalâa etmeden başkalarının arzuları istikametinde parmak kaldırmak başka bir şeydir.)
İstibdat, tahakküm, fikir ve düşünceleri baskı altına almak, meşveretin ruhuna zıttır. O takdirde meşveretin anlamı kalmaz. Bu hususta özellikle yöneticiler daha hassas davranmalıdır.
Hakperestliğin gereği, doğruluğuna inanılan düşünceleri kesin bir kararlılıkla müdafaa etmektir.
İş ve hizmetlerimizde verimi arttırmanın, meseleleri halletmenin, problemleri çözmenin, sıkıntıları atlatmanın en emin ve en keskin yolu istişaredir…
Meşverette Allah rızası gözetilir. Yoksa, kendi arzu ve fikirlerini kabul ettirme gayesi değil… Dolayısıyla problemleri çözme, meselelere çare bulmada Allah’ın emir ve kanunları çerçevesinde hareket etmelidir.
Hakkında kesin hüküm (âyet ve sünnet) olan meseleler meşveret edilemez. Ancak, tatbikat ile tercihler meşveret edilir.
Meşverette esas alınacak ölçü ve mihenk, İslâmın temel kaynakları olan Kur’ân ve Sünnet-i Seniyyedir. Subjektif değil, bilgiye, belgeye dayalı objektif ölçüler esas alınmalıdır.
İstişare, fikrî bir yardımlaşma ve dayanışmadır. Feyiz ve bereket meşverette ortaya çıkar. Öyle ise, peşin hükümlerle meşverete girmemelidir.
Hissî, indî, nefsî davranmamalı. Meşverette esas olan, akıl, kalp, vicdan, hüsn-ü zan, hüsn-ü niyettir. İnat, garaz, tarafgirlik, gıybet, rekabet, düşmanlık, intikam gibi olumsuz duygulara yer verilmemelidir.
Meşverette tam bir fikir ve vicdan hürriyeti hâkim olmalı; şahısların değil, Kur’ân ve Sünnet’in etkisinde kalmalı. (Yalnız, fikirlerin başkalarıyla örtüşmesi ayrı bir şeydir, meseleleri müzakere ve mütalâa etmeden başkalarının arzuları istikametinde parmak kaldırmak başka bir şeydir.)
İstibdat, tahakküm, fikir ve düşünceleri baskı altına almak, meşveretin ruhuna zıttır. O takdirde meşveretin anlamı kalmaz. Bu hususta özellikle yöneticiler daha hassas davranmalıdır.
Hakperestliğin gereği, doğruluğuna inanılan düşünceleri kesin bir kararlılıkla müdafaa etmektir.
Benzer konuda makaleler:
- Dikta ettirmek ve meşveret
- Meşveretin vazifesi sonuç almak mı?
- Meşveret heyeti ikna etmek zorunda değil
- Meşveret ve uyum
- İstişarenin farklı boyutları
- İstişare ile imtihanımız!
- Meşveretin ana prensipleri üzerine
- Yeni Asya Neşriyat’tan yeni bir kitap daha: İstişare Adabı
- Herşeyde meşveret hükümfermadır
- Meşveretli hayatı düstur edinmek
İlk yorum yapan olun