Kelime manâsı olarak, Alaturka; “Türk, Osmanlı usulü” Alafranga ise; “Frenk, Fransız usulü” demektir. Bu iki kelimeden bahis açıldığında, bizim milletimiz, tuvalet şekillerinden bahsedileceğini anlar.
Evet, bu makalede, biz de, onlardan bahsedeceğiz. Belki, bu tarz makaleler pek fazla yazılmasa da, cemiyet hayatımızın bir parçası ve sağlığımızla alâkalı olduğundan bahsedelim istedik. Hani anlatılır ya, Avrupa’da eskiden tuvalet bile yoktu vs. diye.. Fakat Müslümanların, Peygamberlerinden (asm) öğrendiği malûmatlar îcabı, temizlik ve nezafete verdikleri ehemmiyet çok mühimdir. Tuvalet ile alâkalı emir ve tavsiyeleri de, ümmetinin dikkat ettiği şeylerdendir.
Hâl-i hazırda, dünyayı kasıp kavuran, corona virüsünün en büyük sebeblerinden biri olanel yıkamayı, (daha evvel Çin ile alâkalı bir makalemizde bahsettiğimiz gibi), hadis-i şerifteki emir gereği, Müslümanların çoğu, yemekten önce ve sonra, ellerini yıkamaktadırlar. Buna benzer, temizlik ve sıhhat ile alâkalı, Peygamberimizin (asm) birçok tavsiyesi vardır. Hele, çok bağlayıcı bir emri ise “temizlik imandandır” hadis-i şerifidir. Öyle bir mukayeseyapıyor ki, temizliği, imanın bir şartı gibi gösteriyor.
Gelelim, esas bahsedeceğimiz tuvalet meselesine. Ankara’da doğup büyüdüğümden, o senelerde başşehirde bile, ben alafranga (veya halk tabiriyle gâvur tuvaleti) tuvalet görmemiştim. Münasebetimiz olan, misafirliğe gidip geldiğimiz evlerde de yoktu. 70’lisenelerin ilk başlarında, İstanbul’a gittiğimde, orada görüp, şaşırmıştım. Sonradan tabii, Ankara’da da, yavaş yavaş karşılaşmaya başladık. Bu tuvalet şekli, milletin fertlerinin çoğuna ters geliyordu. Mecburen böyle bir tuvalet kullanmak durumunda kalanlar ise, bir şekilde bunu alaturkaya çevirip kullanma cihetine gidiyordu. Nitekim 70’li senelerin başlarında, Ankara’daki Yeni Asya büromuz da öyleydi ve onu biz, bir şekilde tadilatla alaturkaya çevirmiştik.
Artık şimdilerde, neredeyse, yeni yapılan evlerin çoğunda, maalesef, alaturka tuvalet yok. Öyle bir hâle gelmişiz ki, alafranga, alaturkayı mağlup etmiş. Avrupa’ya gittiğimizde haydi neyse, adamların memleketi, ama bir müslüman memlekette, hele de, Mekke ve Medine’deki otellerde bu vaziyetleri müşahede etmemiz, bize daha da vahim gelmişti. Tamam, hani, hastalık ve sakatlık vaziyetleri olabilir, o başka. Ama normal insanların bunu kullanması da bir garib.
Geçenlerde, bir firma, alafranga tuvalet dediğimiz klozetlere bir aparat yapmış, güya alaturka tuvaletin oturuş biçimine benzetiyorlarmış. Ve orada da, kendi aparatını medhetmek için, her iki tuvaletin, şöyle bir mukayesesini yapmış:
”Yaratılışımız gereği, boşaltım sistemimiz, sadece 35 Derecelik açı yakalandığı zaman, tam olarak doğru çalışmaktadır. Bu açının meydana gelmemesi durumunda, tam ve doğru boşaltım sağlanamamaktadır. Modern tuvaletlerde bu açıyı yakalamanın en etkin yolu ………. kullanmaktır. Modern çağın kolaylıklarından olan “alafranga” olarak tabir edilen tuvaletler, oturma pozisyonu itibariyle boşaltım için uygun değildir. İnsan vücudu çömelerek dışkılamak üzere dizayn edilmiştir. Kalın bağırsağın bitiminde bulunan “Puborektal Kas” denilen bağ, boşaltım sistemimizin kapağı görevini üstlenmektedir. Ayaktayken tamamen gerilen bu kas, bir kapak gibi çıkışı kapatmaktadır. Bu, ayaktayken yerçekiminin etkisiyle, yanlışlıkla dışkılamayı engellemektedir. Oturduğumuz zaman ise, bu kas gevşer ve çıkışı rahatlatır. Fakat modern tuvaletlerdeki oturma pozisyonunda bu gevşeme, tamamen boşaltım yapmamıza engeldir. Ikınarak dışkılamanın sebebi budur. Çömelme pozisyonunda ise, doğru açı yakalandığından kapak tamamen açılır. Bu sayede rahat bir dışkılama sağlanır, ıkınma ve zorlanma ortadan kalkar.”
İşte, Allah edecek, söyletecek ya… Adamlar, kendi yaptıkları aparatın faydasını anlatacağım derken, alaturka tuvaletin; sıhhat ve fıtrat için, nasıl münasib olduğunu da ikrar etmiş oldular.
Benzer konuda makaleler:
- Vay tuvalet bekçisi vay…
- Dayaktan korunma kılavuzu
- Medine-i Münevvere’den Nurlu şehir
- Temizlik bayramı
- Yeni Asya Neşriyat’tan yeni bir kitap daha: İstişare Adabı
- Temizlikten temizliğe
- El-Mübdi
- Kadın ne ister?
- Müslümanlar umut oldu
- Bizim firmamız, yollarda namaz molası verir!
Değerli bir yazı..
İlerde illa ki fıtrata uygun olan alaturka modeline dönüş olur kanaatindeyim.
Allah razı olsun, yine bilgilendirici bir yazı…
Muhakkak ki Resulullah ne demiş ise hepsi gerçek. Hepsi faydalı dir. Onun yolunda gidilmeli.
İnsanoğlu rahatına düşkünlüğünden dolayı alafrangayı alaturkaya tercih ediyor. Bunu yaparken de sağlık yönünü pek de göz önünde bulundurmadan yapıyor…
Allah razı olsun, Osman bey, önemli bir konuya temas etmiş. Maalesef bir kısım hassasiyetlerimizi yitiriyoruz. Bunların tekrardan kazanılması ve yeni nesillere de aktarılması lazım. Bu noktadan bu yazı önemli bir vazifeyi ifa etmektedir. Devamını bekliyoruz inşaallah.
Evet. Fıtrat yalan söylemez
Maalesef özenti yüzünden gerçek benliğimizi unuttuk.Bu olay da buna çok güzel bir örnek..
Evet sü nnet-i seniyye modern zamanların gayri fıtri uygulamalarına her zaman galebe çalacaktır. Teşekkürler Osman ağabey
Güzel bir konu Tebrikler
Avrupa’nın temizlik anlayışı ve tuvalet meselesi geçtiğimiz 100 yıla kadar sürmüş halen de tam sağlıklı ve sıhhatli hale kavuşamamıştır. Hak dinlerde ve özellikle İbrahimî dinlerde temizlik ve sağlık bir arada sünnet-i seniyye muvacehenesinde binlerce yıldır müslümanlar tarafından uygulanmaktadır. Sağlığına önem veren batılıların bu sünneti bir aparat ile klozeti alafranga sisteme dönüştürerek uygulamaları takdir edilesi bir durumdur. Darısı Türkiye’de modernlik adı altında alafranga kullanan Müslüman Türklerin başına.
Temizliğin başı insan sağlının önemi bu detaylar tamamen tamamen bizim sağlımız ve en önemlisi dinimizin gereği ayakta abdest bozulmaz
İnsan sağlığı için son derece önemli olan bu konuda bilgilendirmeniz çok isâbetli olmuş.
Rabbim, cümlemize her konuda idrak verir, İslâma göre en doğru ve güzeli yaşamayı nasîb eder inşaallah.
İslam dini temizlik üzerine kurulmuş bir dindir.Temiz olani ALLAH (c.c) kullarida sever
Sakatlari,felçlileri,yaşliları bir düşünün.
Namaz kilan 100 kişinin 99 unda idrar kalintisi vardir.
Islam dini temizlik üzerine demeniz Araplarin bedevi hayatiyla mukayese ederseniz doğru.Hamam kültürü Romalilarin ilk çağlarindan beri olduğunu hatirlatirim.
Üzerinde çok düşünmediğimiz bir konu, haklısınız.. Belki kolaylık, çabukluk vs gibi sebeplerden dolayı alafranga tercih sebebi olsa da, sağlık ve bedenin anatomisine uygunluk gereği alaturka tercih sebebi olmalı.. Teşekkür ederiz dikkat çektiğiniz için..
Yıllarca gavur tuvaleti diyerek küçümsedik,direnç gösterdik.
Ancak zaman içerisinde bu tarz tuvaletin temizlik açisindan eşsiz olduğunu anladik.
Deneyimsiz ve içi boş karşitliklarla bir yere varamayiz.
Daha makul ve gercekçi bakişlara ihtiyacimiz var
Allah razı olsun muhterem ağabeyim. Yazınızda iki medeniyetin ve iki inanç sisteminin,insan fıtratı ve sağlığı açısından farkını yazmışsınız.Su an Avrupa hala taharette eksikler.Mesela onlarda bu alafrangalarinda taharet için şu kullanılmadığını (klozetin temizliği için sifonlari var,taharet için yok.)ve ıslak mendil tarzı malzeme ile taharetin yapıldığını gördüm.Burada biz alafrangayi biraz medeniyetimize adapte etmişiz.
Demek tam tuş olmamışiz.
Artık hepimizin evinde ve hemen her iş yerinde alafranga tuvalet bulunuyor. Ama kesinlikle alaturka tuvalet daha temiz ve kullanışlı.
Bu mevzuda sair mâkâler.
Allah razı olsun abi çok güzel bir malumat
Allah razı olsun Osman abi,
Fıtrat yalan söylemez.
İnşaAllah yakın bir zaman gelecek AlaTurka, Alafranga yı mağlûp edecek ve yerine geçecek.
Temizlik imandan gelir
Medeniyet Avrupa’ya ceddimizin eseri değil midir?
Aydınlatıcı bilgi için teşekkür ederim.
Biz alaturkadan vazgeçmeyiz bozarız frangayı yaparız turkayı.
Aslında alaturka tuvaleti tercih edenlerdenim. Yazdığınız hususlar doğru olmakla beraber alafrangasını savunanlar da var. Almanya’da bir kardeşimiz bu hususta şunları söylemişti: Alaturka tuvaletlerde idrarın ayaklara ve bacaklara sıçramasını önlemek çok zor. Diz ve bel rahatsızlıkları olanlar için de uygun değil. Halbuki alafranga tuvaletler sağlık açısından çok ideal olduğu gibi, taharet, necaset bakımından da daha güvenli…
Hülâsa, bir evde ikisinin de bulunması tercih imkânı bakımından idealdir.
Bu fikre katılıyorum
Yine de sağlıkçı olmadığımdan yorum yapmak istemiyorum.
İlle de yorum denirse alafranga çok daha temiz ve islamidir
verdigin güzel bilgiler icin allah razı olsun
Kaleminize sağlık Allah razı olsun
Hislerimizi tercüman oldunuz.
Özellikle misafirliklerde mütedeyyin aile evlerinde çok şaşırıyoruz.
Evet Osman ağabey, Bir münasebetle mahallemizde yeni yapılan iki inşaatı gezdim. Üzülerek söylüyeyim ki ikisinde de alatürka tuvalet göremedim. Çok üzüldüm. Toplum olarak geldiğimiz nokta çok vahim.
Allah razı olsun
Avrupa temizligi islamiyetten öğrenfigi gibi, insallah tuvalet adabinı da öğrenecek. Mesela alafranga tuvaletlerde taharet musluğu eklemeye başlamışlar, alaturka tuvalete de geçeceklerdir.
Allah razı olsun, istifade ettik
Allah razı olsun Osman Bey elinize sağlık gayet güzel bir yazı olmuş
Temizlik imandan gelir. Çok kıymetli bir yazı. Kaleminize sağlık.
Bir evde her iki tuvaletin de olması gerekir bence. Eğer sağlık sorunu yoksa ve temizliğe riayet edilebiliyorsa alaturka tuvalet kullanmak tercih edilmeli. Ehemmiyetli bir konu bahsedilmesi isabetli olmuş
Mecburen kullandığımız bu tuvaletler gerçekten ihtiyacımızı karşılamıyor. Belki de boşaltım sistemindeki hastalıklar bu sebepten meydana geliyor.
Ellerinize sağlık Osman Abi.
Allah razı olsun.
Bilgi icin Allah Razı olsun…
Sünnete uygun yaşamayı istiyorsak,çağımızı sünnete uyarlamalıyız.Biz şahısların hatasını umumileştirerek alafranga daha uygun demek hata olur.Yerine göre hasta,engelli vs. uygunluk konuşulabilir.Fakat esas olan maddi ve manevi bedeni korumak ise alaturka doğru tercihtir.
Alaturka tuvaletlerde bir ilim hendese yoktur
Alafranga bir beyin bir hesap ürünüdür
Daha da gelistirilmelidir
Eski hal muhal
Ne yapsakta Alaturka artık ilkel kalmıştır kalacaktır. Alafrangaya otomatik sulama ve kurutma sistemi getirilmelidir. Almanyada ham şehrinde akıllı evi olan bir dostumun evinde vardı. Oldukça pahaliydi
Alafranga tuvaletlerin, hanımlar için bir mahzuru daha varmış: Gaitada bulunan bir mikrobun, suyun arkadan öne tazyiki sebebiyle üreme organına bulaşması imiş ki bu sebeple zuhur eden hastalık (mikrop ve hastalık adını şu an hatırlamıyorum) sadece alafranga tuvalet kullanan hanımlarda ortaya çıkıyormuş. Tabi hastalık vb mecburiyetlerden dolayı bu tuvaletleri kullanmak zorunda kalanlar için iktibas edilen reklam açıklamasında olduğu gibi çalışmalar takdire şayan. Belki ilerde taharet suyunun arkadan öne değil de önden arkaya doğru fışkırdığı bir çözüm de bulunur.
Allah razı olsun abi ne kadar güzel bir konuya değinmişsiniz elinize sağlık.
temizlik imandandır…
hadis-i şerif
Kalemine sağlık Osman ağabey.
Eyvallah… Cenab ı Allah razı olsun…
Ellerinize sağlık
Bunlar birçoğumuzun atladığı detaylar. Hem sağlık hem temizlik açısından tartışmasız alaturka.. Ama rahat oturma pozisyonu olmadığı için giderek tercih azalıyor. Otururken telefon ile oyalanma imkanı olmadığı için gençler tarafından tercih edilmiyor tabiiki..
Tebrikler, çok müdakkik bir tespit
İstifadeye medar bir yazı, Allah razı olsun.
Fıtrata dönüşecek sonunda