Kur’an-ı Kerim’de Anne Baba Hakkı
Anne baba hakları ile ilgili birçok ayet ve hadis vardır. Allah’a kulluktan sonra anne babaya iyi davranılması kesin olarak emredilmiştir.
“Rabbin, kendisinden başkasına asla ibadet etmemenizi, anaya-babaya iyi davranmanızı kesin olarak emretti. Eğer onlardan biri, ya da her ikisi senin yanında ihtiyarlık çağına ulaşırsa, sakın onlara ‘öf!’ bile deme; onları azarlama; onlara tatlı ve güzel söz söyle.”
“Onlara merhamet ederek tevazu kanadını indir ve de ki: ‘Rabbim!, Tıpkı beni küçükken koruyup yetiştirdikleri gibi sen de onlara acı.'” (İsra Suresi, 17/23-24)
“Ey Yahya kitaba sımsıkı sarıl” dedik. Biz ona daha çocuk iken hikmet ve katımızdan kalp yumuşaklığı ve ruh temizliği vermiştik. O, Allah’tan sakınan, anne babasına iyi davranan bir kimse idi. İsyancı bir zorba değildi.” (Meryem Suresi, 19/12-13-14)
“İnsana da, anne babasına iyi davranmasını emrettik.” (Lokman Suresi, 31/14)
Hadisler Işığında Anne Babaya İyilik
Hadis-i Şerif’te anne babasına iyi davrananların ömürleri uzayacaktır deniliyor. (Camiüssağir-3137) Ömrün uzamasından kasıt, mutlu ve huzurlu anlarının çoğalması olduğu gibi, gerçekten onun ömrünü de uzatabilir. Ömrü veren Allah’tır. Mülk onundur. Mülkünde istediği gibi davranma hakkı vardır.
Bir insan evladından nasıl muamele görmek istiyorsa, babasına anasına öyle davranmalıdır.
Bir gün Peygamber efendimiz konuşurken üç defa “Burnu yerde sürünsün.” dedi. Sahabeler, kimin burnu yerde sürünsün, diye sorduklarında; “Anne veya babası yahut her ikisi yaşlılıklarında yanında kaldıkları halde Cennet’e girmeyi hak edemeyenlerin burnu yerde sürünsün” buyurdular. (Buhari, Edebü’l Müfret, 21)
Allah’ın rızası anne babanın rızasından geçmektedir. Onların meşru isteklerini yerine getirmek evlat için bir vecibedir. Sadece anne babaya değil, onların dostlarına karşı da saygılı olmak yükümlülüğü vardır. Hadis-i Şerif’te, ana-baba dostlarına iyilik, iyiliklerin en değerlisi olarak ifade edilmektedir. (Müslim, Birr 11-13; Ebû Dâvûd, Edeb 120; Tirmizî, Birr 5)
Konu ile alakalı bazı güzel özler:
“Babanıza bir saygı borçlusunuz; bunu da baba olduğunuz zaman anlayacaksınız.”
“Ana baba ahı alanları kurtaracak bir panzehir yoktur.”
“Dünyanın en harika sesi anne sesidir.”
“Anasız ev, ıssız ve karanlık geceye benzer.”
Babalar genellikle ikinci planda kalır, kıymetleri ise bu dünyadan ayrıldıktan sonra daha çok anlaşılır.
Evlatların Sorumluluğu ve Anne Babalara Tavsiyeler
Buradan anne babalara karşı da bir çift söz söylemek lazımdır. Evlatlarının dünyalıklarını düşündükleri kadar ahiretlerini ve ebedi saadetlerini düşünmelidirler. Bu noktadaki ihmalin bedeli ağır olacaktır. Yarın ahirette evlatları kendilerinden davacı olmamaları için bir miktar fedakârlığa ve feragate ihtiyaç vardır. Anne babanın en güzel meyvesi evlatlarıdır. Mutluluk vesilesi olacak evladın davacı olması vicdanları çok fazla yaralar. Anne ve babalar, böyle bir duruma düşmekten sakınmalıdırlar. Bediüzzaman’ın bu sözü kulaklarda çınlamalı: “Ahirette seni kurtaracak bir eserin olmadığı takdirde fani dünyada bıraktığın eserlere de kıymet verme.” Hayırlı bir evlat yetiştirmek sadaka-i cariyedir.
Benzer konuda makaleler:
- Peygamber efendimizin iletişim tekniği
- “Günümüz dünyasında baba çok önemli bir role sahip.”
- Anne babaya itaat
- Beslediğiniz duygunun davranışlarıyla karşılaşırsınız
