Ruhsal Yolculuk ve İhlasın Önemi
İnsanın hayat yolculuğu sadece dış dünyada yaptığı davranışlardan ibaret değildir. Onun görünmeyen bir iç dünyası, bilinçaltında saklı kalan duyguları ve ruhunun derinliklerinde gizlenen yönleri vardır. Bu içsel yönler, insanın karakterini, niyetini ve manevî olgunluğunu şekillendirir. İnsanın kendi içinde bastırdığı ya da farkında olmadığı öfke, kıskançlık, kibir ve bencillik gibi karanlık duygular, ruhsal yolculuğun önemli sınav alanlarını oluşturur. Kişi kendini ne kadar iyi hissederse hissetsin, bu olumsuz duygular varlığını sürdürür ve fark edilmediğinde insana zarar verir.
Gerçek dindarlık yalnızca ibadetlerin dış görünüşünde değil, kalpte taşınan niyetlerin saflığında saklıdır. İhlas, yani yalnızca Allah rızasını hedefleyen samimi niyet, ibadetin özünü oluşturur. Ancak çoğu zaman insan farkında olmadan, övgü, takdir, statü, güvenlik veya benlik tatmini gibi gizli duygularla ibadetlerini karıştırabilir. Bu durum, ibadetin değerini düşürdüğü gibi kalpteki ihlâsı da zedeler.
Bu noktada Bediüzzaman Said Nursî’nin şu sözleri yolumuzu aydınlatır:
“Bu müdhiş zamanda ve dehşetli düşmanlar mukabilinde ve şiddetli tazyikat karşısında ve savletli bid’alar, dalaletler içerisinde bizler gayet az ve zaîf ve fakir ve kuvvetsiz olduğumuz halde, gayet ağır ve büyük ve umumî ve kudsî bir vazife-i imaniye ve hizmet-i Kur’aniye omuzumuza ihsan-ı İlahî tarafından konulmuş; elbette herkesten ziyade bütün kuvvetimizle ihlası kazanmaya mecbur ve mükellefiz ve ihlasın sırrını kendimizde yerleştirmek için gayet derecede muhtacız. Yoksa hem şimdiye kadar kazandığımız hizmet-i kudsiye kısmen zayi’ olur, devam etmez; hem şiddetli mes’ul oluruz.” (İhlas Risalesi)
Karanlıktan Kurtulmanın Yolları
İnsanın ruhunu olgunlaştırması ve karanlık yönlerinden kurtulması için atabileceği adımlar vardır. Bu adımlar hem psikolojik hem de manevi dönüşümün kapısını aralar.
-
Farkındalık: İbadetlerimde niyetim gerçekten Allah rızası mı, yoksa övgü ve takdir beklentisi mi? Bu soruyu samimiyetle kendime sormak, farkındalığın ilk adımıdır.
-
Tövbe ve İstiğfar: Her yanlış niyet ve karanlık düşünce için Allah’a yönelmek, kalbi arındırır. Tövbe, manevi temizlik ve içsel huzurun en önemli kaynağıdır.
-
Niyet Temizliği: Yaptığım ibadetleri ve amelleri niyet açısından gözden geçiririm. “Bunu Allah için mi yapıyorum?” sorusu kalbimin pusulası olur.
-
İçsel Gözlem: Günlük olarak kendi duygularımı ve düşüncelerimi gözlemlerim. Öfke, kıskançlık veya kibir gibi duygularımı bastırmak yerine onları fark ederim ve dönüştürmeye çalışırım.
-
Dua ve Zikir: Samimi dualar ve düzenli zikir, kalbi temizlemenin en etkili yollarıdır. Kur’an’da Allah’ın rahmetinin sınırsız olduğu hatırlatılır ve bu rahmet, samimi niyetlerle arınmanın yolunu açar.
-
İçsel Muhasebe: Her günün sonunda davranışlarımı gözden geçiririm. Hangi hareketim ihlâsla yapıldı, hangisi gizli bir çıkarla karıştı? Bu değerlendirme, dönüşüm için çok kıymetlidir.
Bediüzzaman Said Nursî’nin ikazı da bu noktada önemlidir:
“Ey kardeşlerim! Mühim ve büyük bir umûr-u hayriyenin çok muzır manileri olur. Şeytanlar o hizmetin hâdimleriyle çok uğraşır. Bu manilere ve bu şeytanlara karşı, ihlas kuvvetine dayanmak gerektir. İhlası kıracak esbabdan; yılandan, akrepten çekindiğiniz gibi çekininiz.” (İhlas Risalesi)
İslam’da niyetin temizliği, ihlâs ve tövbe, ruhsal dönüşümün anahtarıdır. İnsan, farkındalık ve içsel muhasebe ile karanlık yönlerinden kurtulabilir, ruhunu olgunlaştırabilir.
İhlas İçin Günlük Uygulamalar
İhlasın kalpte sürekli diri tutulabilmesi için günlük hayatımıza küçük ama etkili uygulamalar eklemek mümkündür.
-
Sabah Niyeti ile Başlamak:
Her sabah, yapacağım tüm ibadetleri ve iyi amelleri Allah rızası için yapmaya niyet ederim. Sabah namazı ve tesbihat bu niyetleri içine alır.
“Cenab-ı Erhamürrâhimîn’den bütün esma-i hüsnasını şefaatçı yapıp niyaz ediyoruz ki: Bizleri ihlas-ı tâmme muvaffak eylesin… Âmîn.” -
Tövbe ve İstiğfar:
Karanlık niyetlerim için hemen Allah’tan bağışlanma dilerim. Kalbimi zikirle temizlerim. En etkili zikirlerin Büyük Cevşen’de yer aldığı bilinmektedir. -
Gün Sonunda Hesap:
Akşamları kendime dönüp niyetlerimi gözden geçiririm. Bu içsel hesaplaşma, ihlâsın kökleşmesi için vazgeçilmezdir.
Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur:
“Allah iman edenlerin dostudur; onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır.” (Bakara 2:257)
Bunu bilsek yeter vesselam.
Ve Üstad Nursî’nin şu sözü ihlasın ne kadar temel bir esas olduğunu hatırlattı:
“Amelinizde rıza-yı İlahî olmalı. Eğer O razı olsa, bütün dünya küsse ehemmiyeti yok. Eğer O kabul etse, bütün halk reddetse tesiri yok.” (İhlas Risalesi)
İhlas Ruhsal Yolculuğun Anahtarı
İnsanın ruhsal yolculuğu, niyetlerin saflığıyla ve kalpteki ihlasla olgunlaşır. Farkındalık, tövbe, niyet temizliği, zikir ve muhasebe ile kalp arınır, ruh güçlenir. Said Nursî’nin uyarıları ve Kur’an’ın rehberliğiyle ihlası hayatın merkezine almak, insanı hem dünyada hem de ahirette huzura taşır.
Okuma Tavsiyesi: İhlas Risalesi -21.Lema
Benzer konuda makaleler:
- Onbirinci Söz´ün sarayında Üstad
- İyi niyetin kerameti vardır
- İhlas Risalesinin her daim okunması
- Niyet, nasıl fıtrî hallerin ölümü olur?