Gel, şimdi bir ağaca dikkatle bak!

İşte, bahar mevsiminde yaprakların muntazaman çıkması, çiçeklerin mevzunen açılması, meyvelerin hikmetle, rahmetle büyümesi ve dalların ellerinde, mâsum çocuklar gibi, nesîmin esmesiyle oynaması içindeki lâtîf ağzını gör.

Gel, şimdi bir ağaca dikkatle bak. İşte, bahar mevsiminde yaprakların muntazaman çıkması, çiçeklerin mevzunen açılması, meyvelerin hikmetle, rahmetle büyümesi ve dalların ellerinde, mâsum çocuklar gibi, nesîmin esmesiyle oynaması içindeki lâtîf ağzını gör. Nasıl bir dest-i keremle yeşillenen yaprakların dili ile ve bir neş’e-yi lûtufla tebessüm eden çiçeklerin lisâniyle ve bir cilve-i rahmetle gülen meyvelerin kelimâtı ile ifade edilen hikmetli nizam içindeki adilli mîzan; ve adli gösteren mîzan içinde bulunan dikkatli san’atlar, nakışlar; ve maharetli nakışlar ve zînetler içinde rahmet ve ihsanı gösteren ayrı ayrı tatlı tatmaklar; ve ayrı ayrı güzel kokular ve hoş tatmaklar içinde birer mu’cize-i kudret olan tohumlar ve çekirdekler, gayet zâhir bir sûrette, bir Sâni-i Hakîm, Kerîm, Rahîm, Muhsîn, Mün’im, Mücemmil, Mufaddıl’ın vücûb-u vücudunu ve vahdetini ve cemâl-i rahmetini ve kemâl-i rubûbiyetini gösterir. İşte, eğer bütün rûy-i zemindeki ağaçların lisân-ı hallerini birden dinleyebilsen, “Göklerde ne var, yerde ne varsa, Allah’ı tesbih eder” (Cumâ Sûresi: 1.) hazînesinde ne kadar güzel cevherler bulunduğunu göreceksin, anlayacaksın.

İşte ey nankörlük içinde kendini başıboş zanneden bedbaht gàfil! Bu derece hadsiz lisânlarla kendini sana tanıttıran ve bildiren ve sevdiren bir Kerîm-i Zülcemâl tanımak istenilmezse, bu lisânları susturmalı. Mâdem ki, susturulmaz; dinlemeli. Gafletle kulağını kapasan, kurtulamazsın. Çünkü, sen kulağını kapamakla, kâinat sükût etmez, mevcudât susmaz, vahdâniyet şâhidleri seslerini kesmezler; elbette seni mahkûm ederler.
Sözler, 33. Söz, s. 1089
***
İkincisi: Meselâ, “Yaş ve kuru ne varsa apaçık bir kitapta yazılmıştır.” (En’âm Sûresi: 59.) “Biz herşeyi Levh-i Mafhuzda tek tek yazdık.” (Yâsin Sûresi: 12.) “Ne göklerde ve ne de yerde zerre kadar birşey O’ndan uzak kalamaz; bundan küçük veya büyük ne varsa, hepsi apaçık bir kitapta yazılmıştır.” (Sebe’ Sûresi: 3.) gibi âyetlerin ifade ettikleri ki, “Bütün eşya, bütün ahvâliyle, vücuda gelmeden ve geldikten sonra ve gittikten sonra yazılıdır ve yazılır ve yazılıyor” demek olan hakikat-i âliyesine kanaat getirmek için Nakkaş-ı Zülcelâl, rûy-i zeminin sayfasında, her mevsimde, bâhusus baharda, değiştirdiği nihayetsiz muntazam mahlûkatın fihriste-i vücudlarını, tarihçe-i hayatlarını, desâtir-i hareketlerini çekirdeklerinde, tohumlarında, köklerinde, mânevî bir sûrette derc ve muhâfaza ettiğini ve zevâlden sonra semerelerinde, aynen, kalem-i kaderiyle mânevî bir tarzda, basit tohumcuklarında yazdığını, hattâ her geçici baharda, yaş kuru ne varsa, mahdut zerrecikler ve kemikler hükmünde olan tohumlarda, ölmüş odunlarda, kemâl-i intizam ile muhâfaza ettiğini nazar-ı şuhuda gösteriyoruz. Güyâ herbir bahar, birtek çiçek gibi, gayet muntazam ve mevzun olarak zeminin yüzüne bir Cemîl ve Celîl’in eliyle takılıp koparılıyor, konup kaldırılıyor. Hakikat böyle iken, beşerin en acîb bir dalâleti budur ki, kader kaleminin sayfası olan Levh-i Mahfuzun yalnız bir cilve-i aksi olarak, fihriste-i san’at-ı Rabbâniye olup, ehl-i gafletin lisânında tabiat denilen bu kitâbet-i fıtriyeyi, bu nakş-ı san’atı, bu münfail mistâr-ı hikmeti, tabiat-ı müessire diyerek masdar ve fâil telâkkî etmesidir. “Eyne’s-serâ mine’s-süreyya” (Yer nerde, Süreyyâ nerde?) Hakikat nerede, ehl-i gafletin telâkkîleri nerede?
Sözler, On Dördüncü Söz, s. 151

Benzer konuda makaleler:

• Baharda çiçeklerin mevzunen açılması…
• Ağaçlar da konuşuyor!
• Baharda yaprakların muntazaman çıkmasını gör!
• Baharda yeryüzü bir sofra-i nimet!
• Güz mevsimi
• Güz mevsimi kıyamete numunedir
• Güz mevsimi Kıyamete nümune
• Yaz mevsimi ve haşr-i umûmî
• Yağmur perdesi altında nihayetsiz güzellik var
• Manevî bahar