Bedîüzzaman Hazretleri “Hayat bu kâinattan süzülmüş bir hülâsadır. Şuur ve his dahi hayattan süzülmüş, hayatın bir hülâsasıdır. Akıl dahi şuurdan ve histen süzülmüş, şuurun bir hülâsasıdır. Ruh dahi, hayatın hâlis ve sâfi bir cevheri ve sabit ve müstakil zâtıdır” der.
Hayatın hâlis ve sâfi bir cevheri olan ruha, çekirdek hükmünde bir latîfe-i Rabbaniye olan kalp derc edilmiştir ki; o kalp kâinatı içine alabilecek bir kabiliyeti ve muhabbeti taşımaktadır. Onun içindir ki kalp insanın çekirdeği konumundadır. Kalbin iman-ı billâh, marifetullah ve muhabbetullah cânibine sevk edilmesi için ubûdiyet ve ihlâs altında İslâmiyet suyu ile iskâ edilmesi gerekir. Bu iskâ ile kalp, iman ile intibâha gelir ve insanın mânevîyatına hayat verir. İman ile intibâha gelen kalp, nuranî, misalî âlem-i emirden gelen emirlere müheyya olur. Âlem-i emirden gelen emirler ise Allah’ın kullarına teklifidir. Nuranî, misalî âlem-i emirden gelen emirlerle nuranî bir ağaç olarak yeşillenen kalp, insanın cismânî hayatına da rûh ve hayat olur. Rûh âlem-i emirden gelen emirlerle hayat bulur ve devam eder.
Kalbin iman ile marifetullah mi’racında arş-ı âlâya urûc etmesi yolunda eşyayı esmâ tezâhürâtı olarak müşâhede etmesi, cismânî âleme rûh olması ve eşyânın abesiyetten çıkıp kudretin tasarrufunda zerrât-ı kâinatın bir nevî hayattar bir mânâ kazanması da kalbin cismânî âleme rûh olmasıdır.
İnsan kalbin tasfiyesiyle ve iman ve teslimiyetle hakîkate uruc edebilir. İmânın hassasıyla, kalbin kulağıyla, kelâm-ı ezelîden gelen emirleri dinler. İman ile hakikî mânâda hayat bulur ve mânevî âlemi canlanır. Böylece Cenâb-ı Allah’ın nuranî, misalî âlemi olan melekût âleminden gelen emirler ile kalp terbiye olur ve gıdasını alır. Böylece âlem-i emirden gelen emirler ile iman ve i’tikâdı heyecana ve hissiyat-ı ulviyesi harekete geçer. Rûhun etrafından, vicdanın derin yerlerinden, günâh meyelânına hücum gibi bir hâlet-i rûhiye hâsıl olur. Nefis ve hevesten gelen meyelân parçalanır, çekilir.
“Evet, iman, kalpte, kafada daimî bir mânevî yasakçı bıraktığından, fena meyelânlar histen, nefisten çıktıkça ‘yasaktır’ der, tard eder, kaçırır. Evet, insanın fiilleri kalbin, hissin temayülâtından çıkar. O temayülât, rûhun ihtisasatından ve ihtiyacatından gelir. Rûh ise, iman nuru ile harekete gelir. Hayır ise yapar, şer ise kendini çekmeye çalışır. Daha kör hisler onu yanlış yola sevk edip mağlûp etmez.”1
Kalpte; âlemin mecmuu bir harita, bir fihriste, bir numune ve bir timsâl gibi temessül edebilir bir kabiliyet vardır. O kalbin içindeki merkezi ise Vâhid-i Ehad’den başka hiç bir şeyi kabul edemez ve ebed ve sermedden gayri hiç bir şey ile razı olamaz. Öyleyse insan kalbin bâtınına, başka muhabbetlerin girmesine meydan vermemelidir. Çünkü, bâtın-ı kalp âyine-i Sameddir ve Ona mahsustur.
“Hem beşerde, kalbinin selâmetine ve istirahatine ait öyle incecik ve gizli ve cüz’î matlapları ve ruhunun bekàsına ve saadetine medar öyle büyük ve muhit ve küllî maksatları var ki, onları öyle bir zât verebilir ki, kalbin en ince ve görünmez perdelerini görür, lâkayt kalmaz. Hem en gizli ve işitilmez gayet mahfî seslerini işitir, cevapsız bırakmaz.”2
Kalbin öyle bir kâbiliyeti vardır ki, bir harîta veya bir fihriste gibi bütün âlemi temsil eder. Şu kâinatta insan bir fihriste-i câmia olduğundan, insanın kalbi binler âlemin harîta-i mânevîyesi hükmündedir. İnsanın mâhiyetindeki kalbi, hadsiz hakâik-i kâinatın mazhârı, medârı, çekirdeği konumundadır. Aynı zamanda da kalp, makine-i insaniyenin merkezi ve zembereği hükmündedir. Öyleyse insanın kalbi dahi, Sâni-i Kâinat’ın en münevver ve en câmi bir aynasıdır. Demek ki bu aynaya, kâinattaki eşya iman ile nurlanırsa esmâ tezâhürleri olarak yansıyor ve böylece o insanın cismanî âlemi de nurlanmış oluyor.
Bir şahsın kalbinde bir ihtilâl, bir fenâlık hissi uyanırsa, yüksek hissiyâtı, kemâlâtı sukût etmeye başlar; kalbinde tahrîbata, fenâlığa bir meyil, bir zevk peyda olur. Yavaş yavaş o meyil kalbinde büyür; sonra o şahıs, bütün lezzetini, zevkini tahrîbatta, fenâlıkta bulur. İşte o vakit, o şahıs, tam mânâsıyla arzda yırtıcı bir hayvan, ihtilâli çıkarıp büyüten bir belâ, fesadı durmayıp karıştıran bir âfet kesilir. İşte insanın cismanî âleminin sönmesi ve cismanî âlemi cihetiyle rûhunun ölmesi hâdisesi böyle olmalıdır.
Sanırım mes’elenin sırrı gelen paragrafta olmalıdır: “Nasıl ki ceset rûha dayanır, ayakta durur, hayatlanır; ve lâfız mânaya bakar, ona göre nurlanır; ve suret hakîkata istinad eder, ondan kıymet alır. Aynen öyle de, bu maddî ve cismanî olan âlem-i şehadet dahi bir cesettir, bir lâfızdır, bir surettir; âlem-i gaybın perdesi arkasındaki esmâ-i İlâhiyeye dayanır, hayatlanır, istinad eder, canlanır, ona bakar, güzelleşir. Bütün maddî güzellikler kendi hakikatlerinin ve mânâlarının mânevî güzelliklerinden ileri geliyor. Ve hakikatleri ise, esmâ-i İlâhiyeden feyz alırlar ve onların bir nevi gölgeleridir. Ve bu hakikat, Risâle-i Nur’da kat’î ispat edilmiştir.”3
Dipnotlar:
1- Eski Said Eserleri, Hutbe-i Şâmiye, 2009, s. 367
2- Şualar, 2006, s. 32, 1. Makam: Tevhidin Üç Meyvesi
3- Şualar, 2006, s. 123
Benzer konuda makaleler:
- Risale-i Nur’da lâtife-i Rabbâniye olan kalp
- Kâinat kitabının mürekkebi: Nur-i Muhammedî (asm)
- İnsanın yüzü ruhunun aynasıdır
- Risâle-i Nur’da kalp
- İnsan kâinatın küçük bir modelidir
- Nur-u Muhammedî (asm)
- Âyine-i Samed: Kalp
- İman Nimeti (İkinci Söz)
- Bu âleme tefekkürle bakarsan saadet olur
- Risâle-i Nur’dan tefeyyüzlerim (Ruh, kalb, vicdân tefekkürleri)
İlk yorum yapan olun