İslam Tarihinde Bugün – 10 Mart | EuroNur

İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin fedakârlıklarından İslam devletlerinin siyasi ve askeri zaferlerine, büyük âlimlerin ilmî çalışmalarından Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin önemli reformlarına kadar geniş bir tarihî süreci kapsar. 10 Mart’ta İslam tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır:

1. Hz. Ömer Döneminde Nihavend Savaşı Sonrası İran’ın Kontrol Altına Alınması (642)

Hz. Ömer’in halifeliği döneminde Sasani Devleti’ne karşı büyük bir zafer kazanılmıştı. 10 Mart 642’de, Nihavend Savaşı’ndan sonra İslam orduları İran’ın iç bölgelerini tamamen kontrol altına aldı. Bu fetih, İran’ın İslam topraklarına katılmasında dönüm noktası oldu.

2. Endülüs Emevîleri’nin Kastilya Krallığına Karşı Başlattığı Sefer (888)

Endülüs Emevîleri, İspanya’daki Hristiyan krallıklarla sürekli mücadele etmek zorundaydı. 10 Mart 888’de, Endülüs ordusu Kastilya Krallığı’na karşı büyük bir sefer başlattı. Bu sefer, Müslümanların kuzey sınırlarını güvence altına almak amacıyla düzenlenmişti.

3. Büyük Selçuklu Devleti’nin Bizans’a Karşı Kars Seferini Başlatması (1064)

Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan, Bizans’ın doğu sınırlarını zayıflatmak için yeni bir sefere çıktı. 10 Mart 1064’te, Selçuklu ordusu Kars ve çevresindeki Bizans kalelerine saldırarak büyük bir zafer kazandı. Bu sefer, Anadolu’nun kapılarının Türklere açılmasına zemin hazırladı.

4. Memlükler ile Haçlılar Arasında Akkâ Kuşatmasının Devam Etmesi (1291)

Memlükler, Doğu Akdeniz’deki Haçlı varlığına son vermek için yoğun çaba sarf ediyordu. 10 Mart 1291’de, Memlük ordusu Akkâ Kalesi’ni kuşatma operasyonunu sürdürerek Haçlıların direnişini kırdı.

5. Osmanlı Devleti’nin Venedik’e Karşı Mora Seferine Başlaması (1499)

Osmanlı-Venedik rekabeti, 15. yüzyılın sonlarında deniz savaşlarıyla şiddetlenmişti. 10 Mart 1499’da Osmanlı donanması, Venediklilere karşı Mora Seferi’ni başlatarak stratejik noktaları ele geçirdi.

6. Osmanlı Devleti’nin Safevîler Üzerine Revan Seferi’ni Başlatması (1635)

Osmanlı ile Safevîler arasındaki mücadele, Doğu Anadolu ve Kafkasya’da yoğunlaşmıştı. 10 Mart 1635’te, Osmanlı ordusu Safevîlere karşı Revan Seferi’ni başlatarak Tebriz ve Revan şehirlerini hedef aldı.

7. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Reformları Kapsamında İlk Belediye Meclislerinin Kurulması (1857)

Osmanlı Devleti, şehir yönetimini modernleştirmek amacıyla reformlar yapıyordu. 10 Mart 1857’de, Osmanlı Devleti’nde ilk belediye meclisleri kurularak şehirlerin altyapı ve idaresi düzenlenmeye başlandı.

8. Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Tarım Okulunun Açılması (1869)

Tarımsal modernleşmeyi teşvik etmek isteyen Osmanlı Devleti, 10 Mart 1869’da ilk modern tarım okulunu kurarak çiftçilerin eğitilmesini sağladı. Bu okul, Osmanlı Devleti’nin tarımsal verimliliği artırma çabalarının bir parçasıydı.

9. Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Demiryolu İnşaatının Başlaması (1872)

Osmanlı Devleti, ulaşımı geliştirmek ve ekonomik büyümeyi desteklemek amacıyla 10 Mart 1872’de ilk modern demiryolu inşaatını başlattı. Bu proje, Osmanlı’nın sanayi devrimine uyum sağlamasına yardımcı oldu.

10. Büyük Hadis ve Tefsir Âlimi İmam Hatîb el-Bağdâdî’nin Vefatı (1071)

İslam dünyasının önemli hadis ve tefsir âlimlerinden biri olan İmam Hatîb el-Bağdâdî, 10 Mart 1071’de vefat etti. “Târîhu Bağdâd” adlı eseri, İslam tarihine dair en önemli kaynaklardan biri olarak kabul edilir.

10 Mart

İslam tarihinde 10 Mart, Hz. Ömer dönemindeki fetihlerden, Selçukluların Bizans’a karşı düzenlediği seferlere; Memlüklerin Haçlılarla mücadelelerinden Osmanlı’nın Venedik ve Safevîlere karşı yürüttüğü savaşlara kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Ayrıca Osmanlı’nın belediyecilik, tarım ve ulaşım alanındaki reformları da bu tarihte öne çıkan gelişmeler arasındadır.

📜 “İlim, insanın kalbini aydınlatan bir kandildir.” – Hatîb el-Bağdâdî

Kaynaklar:

1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Prophet and the Age of the Caliphates, Londra: Routledge.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Safevî İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Belediye ve Tarım Reformları, Londra: Cambridge University Press.
9- Hatîb el-Bağdâdî, Târîhu Bağdâd, İstanbul: DİB Yayınları.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da Ulaşım ve Modernleşme Çalışmaları, İstanbul: Timaş Yayınları.