İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin mücadelelerinden İslam devletlerinin siyasi ve askeri zaferlerine, büyük âlimlerin ilmî katkılarından Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin reform süreçlerine kadar geniş bir tarihî süreci kapsar. 12 Mart’ta İslam tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır:
1. Hz. Osman Döneminde Horasan’ın Fethi İçin Seferin Başlaması (651)
Hz. Osman döneminde İslam orduları, Sasani topraklarına doğru fetih hareketlerini sürdürüyorlardı. 12 Mart 651’de, İslam ordusu Horasan bölgesine yönelik büyük bir sefer başlattı. Bu sefer, Horasan’ın İslam topraklarına katılmasında kritik bir rol oynadı.
2. Endülüs Emevîleri’nin Hristiyan Krallıklara Karşı Başarılı Bir Savunma Seferi Düzenlemesi (889)
Endülüs’te Müslümanlar ve Hristiyan krallıklar arasında sürekli çatışmalar yaşanıyordu. 12 Mart 889’da, Endülüs Emevîleri, Kastilya ve León Krallıkları’nın saldırılarına karşı başarılı bir savunma seferi düzenleyerek sınırlarını korudu.
3. Büyük Selçuklu Devleti’nin Anadolu’da Bizans’a Karşı Sefer Başlatması (1074)
Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah, Anadolu’daki Bizans kalelerini ele geçirmek ve Bizans tehdidini bertaraf etmek amacıyla bir sefer başlattı. 12 Mart 1074’te, Selçuklu ordusu Bizans’ın doğu sınırlarına yönelik büyük bir saldırı başlattı.
4. Memlükler ile Moğollar Arasında Suriye’de Çatışmaların Devam Etmesi (1303)
Memlükler, İlhanlı Moğolları ile Suriye’de yoğun çatışmalar içindeydi. 12 Mart 1303’te, Memlük ordusu Moğollara karşı Halep ve Şam bölgelerinde önemli zaferler kazandı. Bu zaferler, Memlüklerin Suriye’deki kontrolünü güçlendirdi.
5. Osmanlı Devleti’nin Venedik’e Karşı Mora Seferi’ni Başlatması (1499)
Osmanlı-Venedik rekabeti, 15. yüzyılın sonlarında deniz savaşlarıyla yoğunlaşmıştı. 12 Mart 1499’da Osmanlı donanması, Mora’daki Venedik kalelerine saldırarak bölgeyi Osmanlı hâkimiyetine almak için harekete geçti.
6. Osmanlı Devleti’nin Safevîler Üzerine Bağdat Seferi’ni Başlatması (1624)
Osmanlı-Safevî mücadelesi, 17. yüzyılda da yoğun bir şekilde devam ediyordu. 12 Mart 1624’te Osmanlı ordusu, Safevîlere karşı Bağdat Seferi’ni başlatarak doğudaki hâkimiyetini güçlendirmeyi amaçladı.
7. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Reformları Kapsamında İlk Modern Hukuk Okulunun Açılması (1869)
Osmanlı Devleti, Tanzimat reformları çerçevesinde hukuk sistemini modernize etmek için önemli adımlar attı. 12 Mart 1869’da, Osmanlı Devleti’nde ilk modern hukuk okulu açılarak eğitim reformlarının bir parçası olarak hukuk alanında modernleşme başlatıldı.
8. Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Sanayi Yasasının Yürürlüğe Girmesi (1870)
Osmanlı Devleti, sanayi alanında reformlar yaparak modernleşme yolunda önemli adımlar attı. 12 Mart 1870’te, Osmanlı Devleti’nde ilk sanayi yasası yürürlüğe girerek fabrikalaşma süreci hız kazandı.
9. Osmanlı Devleti’nde İlk Resmî Gazetenin Yayınlanması (1891)
Osmanlı Devleti, basın ve iletişim alanında modernleşme çalışmaları yürütüyordu. 12 Mart 1891’de, Osmanlı Devleti’nin ilk resmî gazetesi yayınlanarak devletin duyurularını ve yönetim kararlarını halka iletmeye başladı.
10. Büyük Hadis ve Tefsir Âlimi İmam İbnü’l-Cevzî’nin Vefatı (1201)
İslam dünyasının önemli hadis ve tefsir âlimlerinden biri olan İmam İbnü’l-Cevzî, 12 Mart 1201’de vefat etti. “Zâdü’l-Meâd” ve “Telbîsü İblîs” adlı eserleri, İslam ilmi açısından büyük bir öneme sahiptir.
12 Mart
İslam tarihinde 12 Mart, Hz. Osman dönemindeki fetihlerden, Selçukluların Bizans’a karşı düzenlediği seferlere; Memlüklerin Moğollarla mücadelelerinden Osmanlı’nın Venedik ve Safevîlere karşı yürüttüğü savaşlara kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Ayrıca Osmanlı’nın hukuk, sanayi ve basın alanındaki reformları da bu tarihte öne çıkan gelişmeler arasındadır.
📜 “İlim, insanın en değerli servetidir ve ancak hakikat yolunda kullanıldığında kıymet kazanır.” – İbnü’l-Cevzî
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Prophet and the Age of the Caliphates, Londra: Routledge.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Safevî İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Hukuk ve Sanayi Reformları, Londra: Cambridge University Press.
9- İbnü’l-Cevzî, Zâdü’l-Meâd ve Telbîsü İblîs, İstanbul: DİB Yayınları.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da Modernleşme ve Basın Tarihi, İstanbul: Timaş Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- Said Nursi´nin 31 Mart olayındaki tavrı
- İslam Tarihinde Bugün – 11 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 19 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 8 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 9 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 14 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 26 Şubat
