İslam Tarihinde Bugün, Müslüman toplumlarının siyasi, askeri ve ilmî sahalarda büyük dönüşümlere tanıklık ettiği bir gündür. 12 Şubat, sahabelerin mücadelelerinden büyük İslam devletlerinin başarılarına, ilmî gelişmelerden Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin kritik hamlelerine kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. İşte 12 Şubat’ta İslam tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar:
1. Hz. Ömer Döneminde Nihavend Seferinin Hazırlıklarının Başlaması (641)
Hz. Ömer, Sasani İmparatorluğu’nun İslam’ın yayılmasına karşı koyma çabalarına son vermek için büyük bir ordu hazırlığı başlattı. 12 Şubat 641’de, Nihavend Savaşı için İslam ordularının harekete geçmesi emredildi. Bu savaş, Sasani Devleti’nin çöküşünü hızlandırmış ve İran’ın İslam topraklarına katılmasının önünü açmıştır.
2. Endülüs Emevîleri’nin Toledo’yu Hristiyanlara Karşı Yeniden Ele Geçirmesi (873)
Endülüs Emevîleri, İspanya’daki Müslüman varlığını korumak için sürekli mücadele etmek zorundaydı. 12 Şubat 873’te, Endülüs ordusu Toledo’yu tekrar ele geçirerek Hristiyanların ilerleyişini durdurdu. Ancak ilerleyen yıllarda Endülüs’te Müslüman hâkimiyeti zayıflamaya devam etti.
3. Büyük Selçuklu Devleti’nin Bizans’a Karşı Zaferi (1071)
Malazgirt Zaferi’nden önce Anadolu’daki Bizans kalelerine yönelik seferler düzenleyen Selçuklular, 12 Şubat 1071’de Anadolu içlerine büyük bir saldırı başlatarak Bizans’ın savunma hatlarını çökertti. Bu sefer, ilerleyen yıllarda Malazgirt Zaferi’ne zemin hazırlayan önemli adımlardan biri oldu.
4. Memlükler ile Haçlılar Arasında Filistin’de Büyük Bir Çatışma (1265)
Memlükler, Haçlıların Kudüs ve çevresindeki varlığını sona erdirmek için büyük bir mücadele verdi. 12 Şubat 1265’te, Memlük ordusu Haçlıların elinde bulunan önemli kalelere saldırarak bölgedeki Haçlı gücünü büyük ölçüde zayıflattı. Bu savaşlar, Memlüklerin Doğu Akdeniz’deki üstünlüğünü pekiştiren hamlelerden biri oldu.
5. Osmanlı Devleti’nin Akkoyunlular Üzerindeki Hâkimiyetini Artırması (1473)
Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet, Doğu Anadolu’daki rakiplerinden Akkoyunlular üzerine büyük bir sefer düzenledi. 12 Şubat 1473’te Akkoyunluların Osmanlı üstünlüğünü kabul etmesiyle, Osmanlı Devleti’nin Doğu Anadolu’daki gücü büyük ölçüde pekişti.
6. Osmanlı Devleti ile Venedik Arasında Deniz Savaşlarının Başlaması (1538)
Osmanlı Devleti, Akdeniz’deki hâkimiyetini artırmak için 12 Şubat 1538’de Venedik Cumhuriyeti’ne karşı büyük bir deniz savaşı başlattı. Bu savaşlar sonucunda Osmanlı, Akdeniz’deki üstünlüğünü daha da pekiştirdi ve Kaptan-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa önderliğinde Osmanlı donanması büyük zaferler kazandı.
7. Osmanlı Devleti’nin Yemen’de Osmanlı Hâkimiyetini Yeniden Sağlaması (1635)
Osmanlı Devleti, Yemen’deki isyanlara karşı sürekli mücadele etmek zorunda kalmıştır. 12 Şubat 1635’te Osmanlı kuvvetleri, Yemen’deki isyanları bastırarak Osmanlı yönetimini yeniden tesis etti. Ancak Yemen, Osmanlı’nın en zor kontrol altında tuttuğu bölgelerden biri olmaya devam etti.
8. Osmanlı Devleti’nin İlk Modern Bankasının Kurulması (1863)
Osmanlı Devleti, ekonomik reformlar çerçevesinde finans sistemini geliştirmek amacıyla 12 Şubat 1863’te Osmanlı Bankası’nı kurdu. Bu banka, Osmanlı’nın Avrupa finans sistemine entegrasyonu açısından önemli bir dönüm noktası oldu.
9. Osmanlı Devleti’nde İlk Telgraf Hattının Kurulması (1855)
Osmanlı Devleti, iletişim altyapısını modernleştirmek amacıyla 12 Şubat 1855’te İstanbul ile Edirne arasında ilk telgraf hattını faaliyete geçirdi. Bu gelişme, Osmanlı idaresinin iletişim ve haberleşme alanındaki modernleşme sürecini hızlandırdı.
10. Hadis Âlimi ve İslam Hukukçusu İmam Mâlik’in Vefatı (795)
İslam hukukunun dört büyük mezhebinden biri olan Maliki mezhebinin kurucusu İmam Mâlik, 12 Şubat 795’te vefat etti. “Muvatta” adlı eseri, en eski hadis kitaplarından biri olarak kabul edilir ve İslam fıkhının temel kaynaklarından biridir.
12 Şubat
İslam tarihinde 12 Şubat, sahabelerin büyük savaşlarından, Endülüs’teki mücadelelere; Memlüklerin Haçlılarla çatışmalarından, Osmanlı Devleti’nin Akkoyunlular ve Venediklilere karşı kazandığı zaferlere kadar pek çok önemli hadiseye sahne olmuştur. Bu gelişmeler, İslam dünyasının tarihsel süreç içinde geçirdiği değişimleri yansıtan önemli olaylardır.
📜 “İlimsiz ibadet, ruhsuz bedene benzer.” – İmam Mâlik
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Great Arab Conquests, Londra: Weidenfeld & Nicolson.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Venedik İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Ekonomik Reformları ve Finans Politikaları, Londra: Cambridge University Press.
9- İmam Mâlik, Muvatta, Çeviri: Yusuf Kandehlevi, İstanbul: DİB Yayınları.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da Haberleşme ve Teknolojik Gelişmeler, İstanbul: Timaş Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- Terörün çözümü Bediüzzaman’da
- Müflis Proje: KEMALİZM
- İslam Tarihinde Bugün – 10 Şubat
- Said Nursi´nin 31 Mart olayındaki tavrı
- İslam Tarihinde Bugün – 8 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 19 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 14 Şubat
