İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin mücadelesinden İslam devletlerinin siyasi ve askeri zaferlerine, büyük âlimlerin ilmî katkılarından Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin reform süreçlerine kadar geniş bir tarihî süreci kapsar. 18 Mart’ta İslam tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır:
1. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) Medine’ye İlk Resmî Heyeti Göndermesi (622)
İslam tarihinde önemli dönüm noktalarından biri, Hz. Peygamber’in Medine’ye İslam’ı tebliğ için elçiler göndermesiydi. 18 Mart 622’de, Hz. Muhammed (s.a.v.), Mus’ab bin Umeyr’i Medine’ye göndererek oradaki Müslümanları eğitmeye ve İslam’ı yaymaya başladı. Bu hareket, Medine’deki İslamî yapılanmanın temelini oluşturdu.
2. Halife Hz. Ömer Döneminde Nihavend Zaferi Sonrası İran’ın Tamamen Fethi (642)
Hz. Ömer’in halifeliği sırasında, İslam orduları Sasani Devleti’ne karşı büyük bir savaş yürütüyordu. 18 Mart 642’de, Nihavend Zaferi’nden sonra İran’daki son Sasani direnişleri kırılarak bölge tamamen İslam hâkimiyetine girdi.
3. Endülüs Emevîleri’nin Kastilya Krallığı ile Yaptığı Çatışma (889)
Endülüs Emevîleri, kuzeydeki Hristiyan krallıklarla sürekli mücadele içindeydi. 18 Mart 889’da, Endülüs ordusu Kastilya Krallığı ile büyük bir savaş yaptı ve bu savaş Müslümanların üstünlüğü ile sonuçlandı.
4. Büyük Selçuklu Devleti’nin Bizans’a Karşı Malazgirt Öncesi Seferleri (1070)
Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan, Anadolu’da Bizans’ın etkisini zayıflatmak için stratejik seferler düzenliyordu. 18 Mart 1070’te, Selçuklu ordusu Doğu Anadolu’daki Bizans kalelerine saldırarak bölgedeki Türk hâkimiyetini genişletti.
5. Memlükler ile Moğollar Arasında Suriye’de Son Büyük Çatışmaların Yaşanması (1303)
Memlükler, İlhanlı Moğollarına karşı Orta Doğu’da mücadele veriyordu. 18 Mart 1303’te, Memlük ordusu Moğollara karşı son büyük saldırıyı düzenleyerek Suriye üzerindeki Moğol tehdidini tamamen ortadan kaldırdı.
6. Osmanlı Devleti’nin Rodos Seferi İçin Stratejik Hamle Yapması (1522)
Osmanlı Devleti, Akdeniz’deki stratejik noktalardan biri olan Rodos’u fethetmek için harekete geçti. 18 Mart 1522’de Osmanlı donanması, Rodos kuşatması için ilk önemli lojistik adımları attı.
7. Osmanlı Devleti’nin Safevîler Üzerine Tebriz Seferini Başlatması (1535)
Osmanlı-Safevî mücadelesi, 16. yüzyılda en yoğun dönemlerinden birini yaşıyordu. 18 Mart 1535’te Osmanlı ordusu, Safevîlere karşı Tebriz Seferi’ni başlattı.
8. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Reformları Kapsamında İlk Hukuk Reformlarının Yürürlüğe Girmesi (1858)
Osmanlı Devleti, Tanzimat reformları çerçevesinde hukuk sistemini modernize etmek için büyük adımlar attı. 18 Mart 1858’de, Osmanlı Devleti’nde Batı hukuk sistemine uyumlu yeni ceza kanunları yürürlüğe girdi.
9. Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Tarım Reformunun Yürürlüğe Girmesi (1876)
Osmanlı Devleti, tarımsal üretimi artırmak için 18 Mart 1876’da tarım reformu yürürlüğe sokarak çiftçilerin modern teknikler kullanmasını teşvik etti.
10. Büyük Hadis ve Fıkıh Âlimi İmam el-Kurtubî’nin Vefatı (1273)
İslam dünyasının önemli hadis ve tefsir âlimlerinden biri olan İmam Ebû Abdullah el-Kurtubî, 18 Mart 1273’te vefat etti. “El-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân” adlı eseri, Kur’an tefsiri açısından büyük bir öneme sahiptir.
18 Mart
İslam tarihinde 18 Mart, Hz. Peygamber’in Medine’ye İslam’ı yaymak için elçiler göndermesinden, Selçukluların Bizans’a karşı düzenlediği seferlere; Memlüklerin Moğollarla savaşlarından Osmanlı’nın Safevîlere ve Rodos’a karşı yürüttüğü savaşlara kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Ayrıca Osmanlı’nın hukuk ve tarım alanındaki reformları da bu tarihte öne çıkan gelişmeler arasındadır.
📜 “İlim, insanı aydınlatan bir nurdur; amel ise onu güçlendiren bir dayanak.” – İmam el-Kurtubî
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Prophet and the Age of the Caliphates, Londra: Routledge.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Safevî İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Hukuk ve Tarım Reformları, Londra: Cambridge University Press.
9- El-Kurtubî, El-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, İstanbul: DİB Yayınları.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da Modernleşme ve Hukukî Düzenlemeler, İstanbul: Timaş Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- İslam Tarihinde Bugün – 21 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 28 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 13 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 2 Mart
