İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin mücadelelerinden, İslam devletlerinin siyasi ve askeri başarılarına, büyük âlimlerin ilmî katkılarından Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin kritik hamlelerine kadar geniş bir tarihî perspektife sahiptir. 18 Şubat’ta İslam tarihinde gerçekleşen bazı önemli olaylar şunlardır:
1. Hz. Ömer Döneminde İran’ın Son Büyük Direnişinin Kırılması (642)
Hz. Ömer’in halifeliği döneminde İslam orduları, Sasani Devleti’ni ortadan kaldırmak için büyük bir savaş yürütüyordu. 18 Şubat 642’de, Nihavend Savaşı’ndan sonra İran’ın kalan direniş merkezlerinden biri olan İsfahan İslam ordularının kontrolüne geçti. Bu fetihle birlikte Sasani Devleti’nin çöküşü hızlandı ve İran’ın büyük bir kısmı Müslümanların yönetimine girdi.
2. Endülüs Emevîleri’nin Hristiyan Krallıklara Karşı Yeni Bir Sefer Başlatması (882)
Endülüs’te Müslümanlar, Hristiyan krallıkların saldırılarına karşı sürekli savunma halinde olmak zorundaydı. 18 Şubat 882’de, Endülüs Emevîleri, Kastilya ve Leon Krallıkları’na karşı büyük bir sefer başlatarak Müslüman topraklarını savundu. Ancak ilerleyen yıllarda Reconquista hareketi Müslüman hâkimiyetini tehlikeye soktu.
3. Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın Doğu Seferi İçin Ordu Toplaması (1077)
Büyük Selçuklu Devleti, Orta Asya’daki Türk boylarını birleştirme ve İslam topraklarını güçlendirme hedefi doğrultusunda büyük seferler düzenledi. 18 Şubat 1077’de, Sultan Melikşah, Doğu’daki Karahanlılar ve Gazneliler üzerine büyük bir ordu toplayarak sefer hazırlıklarını başlattı. Bu hamle, Selçuklu Devleti’nin doğudaki üstünlüğünü pekiştiren adımlardan biri oldu.
4. Memlükler ile Haçlılar Arasında Büyük Bir Çatışma (1281)
Memlükler, Haçlılarla sürekli mücadele halindeydi. 18 Şubat 1281’de, Memlük ordusu, Haçlıların elinde bulunan son kalelerden birini ele geçirmek için büyük bir saldırı başlattı. Bu savaş, Memlüklerin Doğu Akdeniz’deki hâkimiyetini pekiştirdi.
5. Osmanlı Devleti’nin Macaristan’a Karşı Sefer Başlatması (1526)
Osmanlı Devleti, Avrupa’daki fetihlerini genişletmek için Macaristan üzerine büyük bir sefer düzenledi. 18 Şubat 1526’da, Kanuni Sultan Süleyman’ın ordusu Macaristan’a doğru ilerlemeye başladı. Bu sefer, Mohaç Zaferi ile sonuçlandı ve Osmanlılar Macaristan üzerinde kesin bir kontrol sağladı.
6. Osmanlı Devleti’nin İran Seferi İçin Tebriz’i Fethi (1578)
Osmanlı-Safevî mücadelesi, Doğu Anadolu ve Kafkasya bölgesinde yoğun şekilde devam etti. 18 Şubat 1578’de, Osmanlı ordusu Tebriz’i fethederek Safevîler üzerindeki baskısını artırdı. Bu fetihle Osmanlı, İran’daki nüfuzunu güçlendirdi.
7. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Reformlarının İlanı (1856)
Osmanlı Devleti, modernleşme sürecinde hukuk ve yönetim sistemini yeniden yapılandırmak için 18 Şubat 1856’da Tanzimat Reformlarını ilan etti. Bu reformlar, Osmanlı yönetim sisteminin modernleşmesini sağlayarak Batı’daki yönetim anlayışına daha yakın bir yapı oluşturdu.
8. Osmanlı Devleti’nin İlk Modern Askerî Akademisini Açması (1864)
Osmanlı Devleti, askerî eğitim alanında Batılı tarzda yenilikler yapmak amacıyla 18 Şubat 1864’te ilk modern askerî akademiyi açtı. Bu akademi, Osmanlı ordusunun modernleşmesi için önemli bir dönüm noktası oldu.
9. Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Basımevinin Açılması (1892)
Osmanlı Devleti, eğitim ve basın alanında reformlar yapmak amacıyla 18 Şubat 1892’de ilk modern devlet basımevini kurdu. Bu gelişme, Osmanlı’da basılı materyallerin yaygınlaşmasını ve eğitim alanındaki ilerlemeleri hızlandırdı.
10. Hadis ve Fıkıh Âlimi İbn Cüzey el-Kelbî’nin Vefatı (1357)
İslam dünyasının en önemli hadis ve fıkıh âlimlerinden biri olan İbn Cüzey el-Kelbî, 18 Şubat 1357’de vefat etti. “Teshîlü’l-Kerâm” adlı eseri, fıkıh ve hadis alanında önemli kaynaklardan biri olarak kabul edilir.
18 Şubat
İslam tarihinde 18 Şubat, Hz. Ömer dönemindeki fetihlerden, Memlüklerin Haçlılarla savaşına; Osmanlı’nın Macaristan ve İran’daki seferlerinden, Tanzimat dönemindeki reformlara kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Bu olaylar, İslam dünyasının tarihsel süreç içinde geçirdiği siyasi, askeri ve kültürel değişimleri yansıtmaktadır.
📜 “İlim, aklın ışığıdır; adalet, devletin temelidir.” – İbn Cüzey el-Kelbî
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Prophet and the Age of the Caliphates, Londra: Routledge.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Safevî İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Hukuk Reformları ve Modernleşme Süreci, Londra: Cambridge University Press.
9- İbn Cüzey el-Kelbî, Teshîlü’l-Kerâm, İstanbul: DİB Yayınları.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da Teknolojik Gelişmeler ve Modernleşme, İstanbul: Timaş Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- İslam Tarihinde Bugün – 20 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 17 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 26 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 22 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 16 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 19 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 24 Şubat
