İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin mücadelesinden İslam devletlerinin siyasi ve askeri başarılarına, büyük âlimlerin ilmî katkılarından Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin önemli gelişmelerine kadar geniş bir tarihî perspektife sahiptir. 2 Mart’ta İslam tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır:
1. Hz. Ömer Döneminde İslam Ordularının Azerbaycan Seferi’nin Tamamlanması (643)
Hz. Ömer döneminde İslam fetihleri hızla devam ediyordu. 2 Mart 643’te, İslam orduları Azerbaycan bölgesindeki son kaleleri fethederek bölgenin tamamında kontrolü sağladı. Bu fetih, Kafkasya’daki İslam varlığının temellerini attı.
2. Endülüs Emevîleri’nin Kastilya Krallığı ile Yaptığı Anlaşma (881)
Endülüs Emevîleri, Hristiyan krallıklarla hem savaş hem de diplomatik ilişkiler yürütüyordu. 2 Mart 881’de, Endülüs Emevîleri ile Kastilya Krallığı arasında kısa süreli bir barış anlaşması yapıldı. Bu anlaşma, Müslümanların kuzeydeki sınırlarını geçici olarak güvence altına aldı.
3. Büyük Selçuklu Devleti’nin Bizans’a Karşı Malazgirt Öncesi Hazırlıkları (1071)
Malazgirt Savaşı öncesinde, Sultan Alparslan Bizans’a karşı düzenli seferler düzenliyordu. 2 Mart 1071’de, Selçuklu ordusu Bizans’ın elindeki doğu sınırındaki kalelere karşı bir saldırı başlattı. Bu saldırılar, Malazgirt Zaferi’ne zemin hazırlayan önemli hamlelerden biri oldu.
4. Memlükler ile Moğollar Arasında Suriye’de Büyük Çatışma (1299)
Memlükler, Moğolların Suriye üzerindeki tehdidine karşı büyük mücadele veriyordu. 2 Mart 1299’da, Memlükler ile Moğollar arasında büyük bir çatışma yaşandı. Bu savaş, Memlüklerin Suriye üzerindeki kontrolünü güçlendirdi.
5. Osmanlı Devleti’nin Rodos Kuşatması İçin İlk Stratejik Hamlesi (1522)
Osmanlı Devleti, Akdeniz’deki en önemli Haçlı kalelerinden biri olan Rodos’u fethetmek için harekete geçti. 2 Mart 1522’de Osmanlı ordusu, Rodos kuşatması için ilk stratejik adımları attı. Sefer sonucunda Rodos Osmanlı hâkimiyetine girdi.
6. Osmanlı Devleti’nin Safevîler Üzerine Bağdat Seferini Başlatması (1623)
Osmanlı ile Safevîler arasındaki mücadele, 17. yüzyılda da devam ediyordu. 2 Mart 1623’te, Osmanlı ordusu Safevîler üzerine Bağdat Seferi’ni başlattı. Seferin sonucunda Osmanlılar, Bağdat’ı fethederek Safevîler’e ağır bir darbe indirdi.
7. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Reformları Kapsamında İlk Tarım Düzenlemelerinin Yapılması (1844)
Tanzimat reformları sürecinde Osmanlı Devleti tarım sektörünü geliştirmek için yeni düzenlemeler yaptı. 2 Mart 1844’te, Osmanlı Devleti tarımsal üretimi artırmak amacıyla çiftçilere yönelik teşvik programlarını başlattı.
8. Osmanlı Devleti’nde İlk Resmî Nüfus Sayımının Tamamlanması (1881)
Osmanlı Devleti, modern devlet yönetimi için veri toplama faaliyetlerine başlamıştı. 2 Mart 1881’de, Osmanlı Devleti ilk resmî nüfus sayımını tamamladı. Bu çalışma, Osmanlı Devleti’nin modern istatistik yöntemlerini kullanarak yaptığı en kapsamlı veri toplama girişimlerinden biri oldu.
9. Osmanlı Devleti’nde İlk Modern Bankanın Kurulması (1890)
Ekonomik reformların bir parçası olarak Osmanlı Devleti, 2 Mart 1890’da ilk modern bankasını kurarak finansal sistemde büyük bir dönüşüm gerçekleştirdi. Bu banka, Osmanlı ekonomisinin güçlenmesine katkı sağladı.
10. Büyük Hadis ve Tefsir Âlimi İmam Şâtıbî’nin Vefatı (1388)
İslam dünyasının en önemli hadis ve tefsir âlimlerinden biri olan İmam Şâtıbî, 2 Mart 1388’de vefat etti. “El-Muvâfakât” ve “El-İ’tisâm” adlı eserleri, İslam ilmi açısından büyük bir öneme sahiptir.
2 Mart
İslam tarihinde 2 Mart, Hz. Ömer dönemindeki fetihlerden, Selçukluların Bizans’a karşı düzenlediği seferlere; Memlüklerin Moğollarla mücadelelerinden Osmanlı’nın Venedik ve Safevîlere karşı yürüttüğü savaşlara kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Ayrıca Osmanlı’nın tarım reformları, nüfus sayımı ve modern bankacılık hamleleri de bu tarihte öne çıkan gelişmeler arasındadır.
📜 “İlim, aklın süsüdür; adalet ise toplumun temel direğidir.” – İmam Şâtıbî
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Prophet and the Age of the Caliphates, Londra: Routledge.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Safevî İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Mali Reformları ve Modernleşme Süreci, Londra: Cambridge University Press.
9- Şâtıbî, İbrahim b. Musa. El-Muvâfakât ve El-İ’tisâm, İstanbul: DİB Yayınları.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da Teknolojik Gelişmeler ve Modernleşme, İstanbul: Timaş Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- İslam Tarihinde Bugün – 3 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 1 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 21 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 7 Mart
