İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin mücadelelerinden İslam devletlerinin siyasi ve askeri başarılarına, büyük âlimlerin ilmî katkılarından Osmanlı ve diğer İslam devletlerinin reform süreçlerine kadar geniş bir tarihî süreci kapsar. 23 Mart’ta İslam tarihinde yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır:
1. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) Medine’ye Hicret İçin Hazırlıklara Başlaması (622)
Hicret, İslam tarihinde dönüm noktasıdır. 23 Mart 622’de, Hz. Muhammed (s.a.v.), Medine’ye hicret için sahabelerle istişarelerde bulunarak gerekli hazırlıklara başladı. Bu süreç, İslam’ın Medine’de devletleşme aşamasına geçmesini sağladı.
2. Halife Hz. Ömer Döneminde İslam Ordularının Nihavend Sonrası İran’daki Fetihleri (643)
Hz. Ömer döneminde İslam orduları, Sasani Devleti’ni tamamen yıkma sürecine girmişti. 23 Mart 643’te, Nihavend Zaferi’nden sonra İslam orduları İran’ın iç kesimlerine ilerleyerek önemli merkezleri fethetti.
3. Endülüs Emevîleri’nin Hristiyan Krallıklara Karşı Sefer Düzenlemesi (889)
Endülüs’te Müslümanlar ve Hristiyan krallıklar arasında sürekli çatışmalar yaşanıyordu. 23 Mart 889’da, Endülüs Emevîleri, Kastilya ve León Krallıkları’na karşı yeni bir sefer düzenleyerek sınırlarını güvence altına aldı.
4. Büyük Selçuklu Devleti’nin Bizans’a Karşı Sefer Düzenlemesi (1073)
Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah, Anadolu’daki Bizans kalelerini ele geçirmek için büyük bir sefer düzenledi. 23 Mart 1073’te, Selçuklu ordusu Bizans kalelerine yönelik geniş çaplı bir saldırı başlattı ve Anadolu’da Türk hâkimiyetini güçlendirdi.
5. Memlükler ile Haçlılar Arasında Akkâ Kuşatmasının Başlaması (1291)
Memlükler, Haçlıların Doğu Akdeniz’deki son kalelerini ele geçirmek için büyük bir mücadele yürütüyordu. 23 Mart 1291’de, Memlük ordusu Akkâ Kalesi’ni kuşatma operasyonuna başladı. Akkâ’nın düşmesi, Haçlıların Levant’taki son büyük direnişinin sona ermesini sağladı.
6. Osmanlı Devleti’nin Venedik’e Karşı Deniz Seferi Başlatması (1499)
Osmanlı Devleti, Akdeniz’deki Venedik üstünlüğünü kırmak için büyük bir deniz harekâtına girişti. 23 Mart 1499’da Osmanlı donanması, Venedik’in kontrolündeki adalara yönelik saldırılar düzenleyerek Osmanlı hâkimiyetini artırdı.
7. Osmanlı Devleti’nin Safevîler Üzerine Tebriz Seferini Başlatması (1535)
Osmanlı-Safevî mücadelesi 16. yüzyılda zirveye ulaşmıştı. 23 Mart 1535’te Osmanlı ordusu, Tebriz Seferi’ni başlatarak Safevîler üzerindeki baskısını artırdı. Bu sefer, Osmanlı’nın doğudaki hâkimiyetini güçlendirdi.
8. Osmanlı Devleti’nde Tanzimat Reformları Kapsamında İlk Vergi Reformlarının Yapılması (1856)
Osmanlı Devleti, Tanzimat reformları kapsamında mali yapısını modernize etmek için önemli adımlar attı. 23 Mart 1856’da, Osmanlı Devleti ilk modern vergi reformlarını yürürlüğe koyarak devlet gelirlerini düzenlemeye başladı.
9. Bediüzzaman Said Nursî’nin Vefatı (1960)
İslam dünyasının önemli âlimlerinden ve düşünürlerinden biri olan Bediüzzaman Said Nursî, 23 Mart 1960’ta Urfa’da vefat etti. İman hakikatlerini anlatan ve İslami ilimlerin modern çağdaki yorumlarını içeren “Risale-i Nur” külliyatı, İslam dünyasında büyük yankı uyandırmıştır. Said Nursî, ömrü boyunca İslam’ın ilmi ve ahlaki yönlerini savunmuş, eserleriyle milyonlarca insana rehberlik etmiştir.
10. Büyük Hadis ve Tefsir Âlimi İmam Ebû Bekir İbnü’l-Arabî’nin Vefatı (1148)
İslam dünyasının önemli hadis ve tefsir âlimlerinden biri olan İmam Ebû Bekir İbnü’l-Arabî, 23 Mart 1148’de vefat etti. “Ahkâmü’l-Kur’ân” adlı eseri, İslam hukukunun gelişiminde büyük bir etkiye sahiptir.
23 Mart
İslam tarihinde 23 Mart, Hz. Peygamber’in hicret hazırlıklarından, Selçukluların Bizans’a karşı düzenlediği seferlere; Memlüklerin Haçlılarla mücadelelerinden Osmanlı’nın Venedik ve Safevîlere karşı yürüttüğü savaşlara kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Ayrıca Osmanlı’nın vergi reformları ve Bediüzzaman Said Nursî’nin vefatı da bu tarihte öne çıkan gelişmeler arasındadır.
📜 “Bizim düşmanımız cehalet, zarûret, ihtilâftır. Bu üç düşmana karşı san’at, marifet, ittifak silâhıyla cihad edeceğiz.” – Bediüzzaman Said Nursî
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Prophet and the Age of the Caliphates, Londra: Routledge.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Safevî İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Shaw, Stanford J. Osmanlı Hukuk ve Vergi Reformları, Londra: Cambridge University Press.
9- Bediüzzaman Said Nursî, Risale-i Nur Külliyatı, İstanbul: Sözler Neşriyat.
10- İbnü’l-Arabî, Ahkâmü’l-Kur’ân, İstanbul: DİB Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- İslam Tarihinde Bugün – 20 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 21 Mart
- İslam Tarihinde Bugün – 24 Mart
- Hicret, hicran, dönüş, zafer
