İslam Tarihinde Bugün – 26 Ocak
İslam Tarihinde Bugün, sahabelerin mücadelelerinden İslam devletlerinin siyasi başarılarına, büyük âlimlerin ilmî miraslarından önemli kültürel gelişmelere kadar geniş bir tarihî perspektife sahiptir. 26 Ocak’ta gerçekleşen hadiseler, İslam dünyasının farklı coğrafyalarındaki önemli olayları içermektedir. İşte bu tarihte meydana gelen önemli olaylardan bazıları:
1. Hz. Ebu Bekir’in İslam Ordularına Bizans’a Karşı Sefer Emri Vermesi (633)
Hz. Ebu Bekir, İslam ordularının Arabistan dışına yayılmasını sağlamak ve Bizans’a karşı stratejik üstünlük kurmak için 26 Ocak 633’te İslam ordularına Şam ve Filistin’e ilerleme emri verdi. Bu süreç, İslam’ın Suriye ve Filistin bölgesine yayılmasına ve Müslümanların Bizans’a karşı ilk büyük zaferlerini kazanmasına yol açtı.
2. Abbasi Halifesi Harun Reşid’in Bağdat’ta Büyük Bilim Akademisi Kurması (802)
Abbasi Devleti, ilmi gelişmelere büyük önem vererek Bağdat’ı bir ilim merkezi haline getirdi. 26 Ocak 802’de, Halife Harun Reşid’in emriyle Bağdat’ta büyük bir bilim akademisi kuruldu. Bu merkez, Beytülhikme’nin temelini oluşturmuş ve İslam dünyasının bilimsel ilerlemesine büyük katkı sağlamıştır.
3. Endülüs’te Müslümanlara Karşı Hristiyan Krallıklarının Yeni Bir Sefer Başlatması (1086)
Endülüs’te Müslümanların güçlü direnişine rağmen, Hristiyan krallıkları 26 Ocak 1086’da Müslüman şehirlerine yönelik yeni bir saldırı dalgası başlattı. Bu seferler, Reconquista sürecinin hızlanmasına ve ilerleyen yıllarda Müslümanların İspanya’daki varlığının tehlikeye girmesine sebep oldu.
4. Selahaddin Eyyubi’nin Haçlılara Karşı Şam’da Savunma Hazırlıklarını Güçlendirmesi (1188)
Selahaddin Eyyubi, Kudüs’ü Haçlılardan aldıktan sonra bölgedeki Müslüman hâkimiyetini korumak için büyük savunma hazırlıklarına başladı. 26 Ocak 1188’de, Şam ve çevresinde Haçlı saldırılarına karşı yeni kaleler inşa edilmesi ve askeri gücün artırılması emrini verdi. Bu hazırlıklar, Haçlıların ilerlemesini durduran önemli adımlardan biri oldu.
5. Gazneli Mahmud’un Hindistan Seferi Sırasında Son Büyük Zaferini Kazanması (1030)
Gazneli Mahmud, Hindistan’daki Hindu krallıklarına karşı birçok sefere çıkmıştı. 26 Ocak 1030’da, son büyük zaferlerinden birini kazanarak Kuzey Hindistan’daki İslam hâkimiyetini pekiştirdi. Bu zafer, Hindistan’da İslam medeniyetinin yayılmasını hızlandırdı.
6. Memlükler ile İlhanlılar Arasında Savaşın Başlaması (1299)
Memlükler, Moğolların İslam dünyasına yönelik saldırılarına karşı en güçlü direnişi gösteren devletlerden biriydi. 26 Ocak 1299’da, Memlükler ile İlhanlılar arasındaki savaş resmen başladı. Bu savaş, Memlükler’in Moğolları bölgeden uzaklaştırma çabalarının bir parçasıydı ve sonunda Moğolların gerilemesine neden oldu.
7. Osmanlı Devleti ile Venedik Arasında Barış Görüşmelerinin Başlaması (1479)
Osmanlı Devleti, Akdeniz’deki hâkimiyetini sağlamlaştırmak için Venediklilerle uzun yıllar mücadele etti. 26 Ocak 1479’da Osmanlı ve Venedik arasında barış görüşmeleri başladı. Bu görüşmeler sonucunda Osmanlı, Venedik’ten birçok ada ve stratejik nokta elde etti.
8. Osmanlı Devleti’nde İlk Deniz Haritasının Çizilmesi (1513)
Ünlü Osmanlı denizcisi Piri Reis, 26 Ocak 1513’te ilk dünya haritasını tamamladı. Bu harita, Osmanlı Devleti’nin denizcilik bilgisini geliştiren ve Avrupa haritacılığıyla rekabet eden önemli bir eserdir.
9. Osmanlı Devleti’nin Medrese Reformlarını Başlatması (1869)
Osmanlı Devleti, modernleşme hareketleri çerçevesinde eğitim sistemini yenilemeye başladı. 26 Ocak 1869’da, Osmanlı medreselerinde müfredat reformları başlatıldı ve Batı’daki eğitim sistemine daha yakın bir model oluşturuldu. Bu reformlar, Osmanlı’nın eğitim sisteminde önemli değişikliklerin yolunu açtı.
10. Osmanlı Devleti’nde İlk Telefon Hattının Kurulması (1909)
Teknolojik gelişmelere ayak uydurmak isteyen Osmanlı Devleti, 26 Ocak 1909’da ilk telefon hattını faaliyete geçirdi. Bu gelişme, Osmanlı Devleti’nin iletişim altyapısında modernleşme sürecinin başlangıç noktalarından biri oldu.
26 Ocak
İslam tarihinde 26 Ocak, sahabelerin büyük savaşlarından, Gaznelilerin Hindistan seferlerine; Endülüs’teki kültürel gelişmelerden Memlüklerin Moğollara karşı mücadelesine kadar birçok önemli olaya sahne olmuştur. Bu gelişmeler, İslam dünyasının tarihsel süreç içinde geçirdiği siyasi ve kültürel değişimlerin önemli yansımalarındandır.
📜 “İlim, insanı yüceltir; adalet, devleti ayakta tutar.” – Halife Harun Reşid
Kaynaklar:
1- Taberî, Tarih-i Taberî, Çeviri: Zeki Güler, İstanbul: Klasik Yayınları.
2- Kennedy, Hugh. The Great Arab Conquests, Londra: Weidenfeld & Nicolson.
3- Lévi-Provençal, Évariste. L’Espagne Musulmane, Paris: G.P. Maisonneuve & Larose.
4- Bosworth, C. Edmund. The Ghaznavids: Their Empire in Afghanistan and Eastern Iran, Edinburgh: Edinburgh University Press.
5- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Büyük Selçuklu Devleti Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
6- P.M. Holt, The Age of the Crusades: The Near East from the Eleventh Century to 1517, Londra: Pearson.
7- Faroqhi, Suraiya. Osmanlı ve Venedik İlişkileri, İstanbul: İletişim Yayınları.
8- Piri Reis, Kitab-ı Bahriye, Çeviri: Ali Şahin, İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
9- Shaw, Stanford J. Osmanlı Eğitim Reformları ve Modernleşme Süreci, Londra: Cambridge University Press.
10- Ortaylı, İlber. Osmanlı’da İletişim ve Teknolojik Gelişmeler, İstanbul: Timaş Yayınları.
Benzer konuda makaleler:
- Terörün çözümü Bediüzzaman’da
- İslam Tarihinde Bugün – 10 Şubat
- İslam Tarihinde Bugün – 27 Ocak
- İslam Tarihinde Bugün – 30 Ocak
- Müflis Proje: KEMALİZM
- İslam Tarihinde Bugün – 28 Ocak
- İslam Tarihinde Bugün – 29 Ocak
