Maruz kalma etkisi, bir uyarıcıya tekrar tekrar maruz kaldıkça bu uyarıcının daha olumlu algılanmasıdır. Her gün televizyonda, sosyal medyada, biriyle konuşurken ya da yolda bir billboard gördüğümüzde mutlaka bir şeylere maruz kalırız. Bu görüntü veya sesler faydalı veya zararlı olabilir. Buradaki temel problem, bu maruz kalmanın bilinçli seçilip seçilmediğidir. Genellikle maruz kalmalar biz farkında olmadan bilinçaltına yerleşir ve sonraki hayatımızda belirleyici olmaya başlar. Her gün futbol izleyenin hep futbol konuşması, her gün Risale’ye maruz kalanın Risale diliyle konuşmaya başlaması gibi.
Pozitif Maruz Kalma
Şimdi bu konuda Said Nursî’ye kulak verelim:
“Kim bir şeyde çok tevaggul etse, galiben başkasında gabîleşmesine sebebiyet verir.” (Muhakemat)
- Tevaggul: Maruz kalmak, meşgul olmak
- Gabîleşmek: Yabancılaşmak ve uzaklaşmak
Yani herhangi bir kişi bir şeyle çok meşgul olsa ve kendini ona maruz bıraksa, bütün latifeleriyle (manevi organ) ona bağlanır. Ve onun dışındakilerle ilgisi ve bağlantısı belirli bir zaman içinde gittikçe azalır ve söner. Bu bağlanma ve meşgul olma bilinçli ya da bilinçsiz olarak gerçekleşir.
Pozitif maruz kalmanın örnekleri:
- Kur’an’daki tekrar ayetleriyle merhametli Rabbimiz bizi düzenli olarak olumlu ve faydalı olana maruz bırakır.
- Namazdaki tekrarlarla maruz kalma: “Bizi sırat-ı müstakime/dosdoğru yola hidayet et.” (Fatiha/6)
- Hadis-i şeriflerden alınan günlük tekrar dualarla: “Ey kalpleri hâlden hâle çeviren Allah’ım! Benim kalbimi dininde sabit kıl!” (Tirmizî, Kader 7, Daavât 90, 124)
- Risale-i Nur’daki genel tekrarlarla maruz kalma. Mesela namazla ilgili hatırlatmalarla: “Her yeni gün, sana, hem herkese, bir yeni âlemin kapısıdır. Eğer namazını kılmazsan, senin o günkü âlemin zulümatlı ve perişan bir halde gider. Senin aleyhinde âlem-i misâlde şehadet eder.” (Sözler, Yirmi Birinci Söz, Birinci Makam, Beşinci İkaz)
- Düzenli okumalarla
- Haftalık derslerle: Dünyanın her yerinde neredeyse hemen her gün yapılan Risale-i Nur dersleriyle
- Şahsi okumalarla
- Namaz tesbihatlarıyla: Günde beş defa olumlu dua ve yakarışlarla
Bu tür olumlu, faydalı ve hikmetli tekrarlara maruz kalmak:
- Bizi yaşadığımız sürece hakiki bir Risale-i Nur talebesi olmaya
- Bu dünyada mesut bir hayat yaşamaya
- Dünyevi işlerimizin yolunda gitmesine
- Ruh, akıl ve beden sağlığına kavuşmaya
- Ve sonunda imanla kabre girmeye vesile olabilir, inşallah.
Negatif Maruz Kalma
“Ömür sermayesi pek azdır; lüzumlu işler pek çoktur.” (Meyve Risalesi, 4. Mesele)
Bu kısım, neye ne kadar süre maruz kaldığımızla yani ‘tevaggul ettiğimizle’ ilgilidir. 24 saat içinde pozitif maruz kalmalar kaç dakika yer tutuyor?
Negatif maruz kalmalar:
- Aralıksız haber izleme (Bu konuyla ilgili bakınız: Meyve Risalesi, 4. Mesele)
- Dizi izleme (Tarihi ve dini dizilerde bol miktarda fitne ve iç karartıcı sahneler bulunabilir.)
- Artarda çıkan, bol miktarda tüketimi teşvik edici reklamlar bilinçaltımıza nasıl etki ediyor?
- Telefonda gereksiz gezintiler
- Dedikodular
- Şikâyetler: Şikâyet etme öğrenilen bir şeydir. Sürekli hayatından ve her şeyden şikâyet edenlere maruz kalırsak, bir süre sonra bu özellik bilinçaltı vasıtasıyla bize de bulaşır.
Bu liste uzayıp gider. Peki 24 saat içinde bunlar ne kadar yer kaplıyor?
“Ömür sermayesi pek azdır; lüzumlu işler pek çoktur.” (Meyve Risalesi, 4. Mesele)
Ne Yapabilirim?
- Bilinçli olarak maruz kalmalıyım.
- Bir şey seyrederken seçici olmalıyım: Bu, dünya ve ahiretim için faydalı mı?
- Bir şey konuşurken seçici olmalıyım: Bu, dünya ve ahiretim için faydalı mı?
- Evdeyken ya da metroda, otobüste giderken, piknikte, yolda yürürken kendimi pozitife maruz bırakmalıyım:
- Online Risale-i Nur dersleri dinleyebilirim. (Zihin ve hayal gibi latifelerim bunları kaydeder ve kullanır.)
- Kur’an okuyup ve dinleyebilirim. (Tekrar tekrar maruz kalınca kalbimiz, ruhumuz ve lisanımız ilahi mesaja aşina olur.)
- Sohbetlere katılabilirim.
- Ev halkıyla dersler yapabilir ya da olumlu konularda sohbetler yapabilirim.
- Mesleğimle ilgili bir şey öğrenebilirim.
- Kişisel ve ruhsal gelişimime ve dünyevi bir problemin çözümüne uygun bir şey dinleyebilir, seyredebilir ve okuyabilirim. (Bu liste kişisel olarak genişletilebilir.)
Niyet ettim Allah rızası için her gün kendimi hayırlı olana, Rabbimin rızasına uygun olana maruz bırakmaya. Bismillah.
EURONUR.TV´den Konu İle İlgili Bir Video
Benzer konuda makaleler:
- Onbirinci Söz´ün sarayında Üstad
- Kur´ân-ı Kerim´de Tekrar Nazariyesi
- DNA ve genetik kotların Risale-i Nurdaki yansımaları
- Corona virüs musibetinin hikmetleri ve manevi tedbirler
