Risale-i Nur’da uzun cümleler meselesi – 1

Takdim

Risale-i Nur Külliyatı, Kur’ân-ı Kerîm’in tefsiri olması hasiyetiyle ana kaynaktaki özellikleri de nakletmeye adaydır ve esasen bu vazifeyi bihakkın yapmaktadır. Bilindiği üzere Kur’ân’ın en uzun ayeti Bakara’nın 282. Ayeti’dir. Kur’ân’ın tefsiri olan Risale-i Nur’un en uzun cümlesi hangisidir, merakı, bu çalışmanın muharriki olmakla beraber esasen Risale-i Nur’daki uzun cümlelerin varlığı, çalışmanın ana konusudur.

Risalelerin kaleme alındığı devirde edebî yazı dilinin Arapça-Farsça ağırlıklı bir Türkçe olduğu, ana dili Kürtçe olan müellifin Türkçeyi, Arapça ve Farsçadan sonra öğrenmiş olduğu dikkate alınırsa bu eserlerin dilinde yadırganacak bir durum olmadığı anlaşılır.1

Bu çalışmada; Risale-i Nur’daki Arapça, Farsça kökenli kelime ve kavramların Türkçeye kazandırılarak kullanımının yanı sıra bunlardaki zenginlik ve çeşitliliğin uzunluğa olan tesiri de araştırıldı.

Konu başlıkları

Mesele birkaç yönüyle ele alınması gerekir, önce onlar sıralanmalıdır.

1. Risale-i Nur’da uzun cümleler vardır.
2. Uzun cümle kullanmak edebî bir ustalıktır.
3. Uzun cümlenin kurulması ve anlaşılması zordur.
4. Uzun cümle, okullarda öğretilen kısa cümle kurma tavsiyelerine terstir.
5. Risale-i Nur’daki uzun cümlelerin mütalâası.

Sıralanan başlıklarla bu mesele mütalâa edilecek.

1. Risale-i Nur’da uzun cümleler vardır

Doğrudur, Risale-i Nur’un pek çok yerinde uzun cümle vardır. Yirmi Beşinci Söz’ün hemen girişinde Kur’ân’ın tarifi bahsinde, Münacat olan Üçüncü Şua’da, Haşir Risalesi olan Onuncu Söz ve Ayetü’l-Kübra gibi imanî ağır mevzuların işlendiği risalelerde misaller vardır.

Diğer taraftan sözlerinin iyi anlaşılmadığını konu edinen Mesnevî-i Nuriye’nin Nokta’nın giriş kısmı gibi birkaç yerde benzeri ifadeler vardır.

Bu başlık altında söz konusu metinlerin mütalâasından ziyade sadece mevcud olduğunu ifadesi yapıldı ama bunların tahlili alâkalı başlık altında yapılacaktır.

Dipnotlar:

1- Rafet Kalyoncu, Risale-i Nur Külliyatı’na Yapılan Başlıca Eleştirilerin Analizi/9(18), Risalelerin Dili Anlaşılmıyor İddiası (Karekodtan ulaşabilirsiniz.)

Benzer konuda makaleler:

• Risale-i Nur eserleri açısından “fikrî hak” kavramı
• Risaleler iktidarın keyfine bırakılamaz
• Bandrol engeli derhal kalksın
• Ezanı aslına çevirmek, demokratların ilk icraatı oldu
• “Bandrol” emr-i vakisi ve Risaleleri tağyir ve tahrif…
• Bediüzzaman ve Risâle-i Nur hakkındaki bazı isnadlara cevaplar
• Bediüzzaman ve Risâle-i Nur hakkındaki bazı isnadlara cevaplar