Derslerde iman eğitimi

Öğrenciye anlamsız kuru bilgi yüklemek onun derse ve konuya ilgisini azaltır. “Öğrenci merkezli” “Uygulamaya ve Aktif Eğitime” dayalı “Yapılandırıcı Eğitim” metotlarına uygun teknik ve metotların kullandırılması öğrenme ve kavrama açısından çok faydalı olacaktır.

“İman Öğretisi” alanında bu metotlardan azamî ölçüde faydalanmak mümkündür. Böylece imanın salt “öğreti”den ibaret olmadığı ve pratik hayata yansıyan, hayatla, bireyle, toplumla ve bireyin kendi hayatı ile iç içe olduğu ve hayata anlam kattığı anlaşılacaktır.
Yapılandırıcı eğitimde “Eğitim bireyle, hayatla ve varlıkla bir bütündür.” Bireyden farklı ve bireyin dışında değildir. İman tam bunun ifadesidir. İman, bireyin kendisini varlık, olaylar ve Yaratıcı ile beraber anlamlandırır.
Yapılandırıcı eğitimde bilgi nesneldir ve kişisel anlama sahiptir. Öğrenme öğrencilerin kavramlara hayatla ve kendisi ile beraber bir bütün olarak anlamlandırdıkları oranda fayda sağlar. Öğrenci bu durumda bilgilerini kendisini de içine katarak, çevre ile beraber yorumlayabilir.
Yapılandırıcı eğitimde “kazanımlar” teoride kalmaz pratiğe yansır. Öğrenirken öğrenmeyi öğrenir. Çevre ile devamlı iletişim kurabilir. Öğrenme hem zihinsel, hem de bedenseldir. Birey kendisi ile çevre arasında hem ruhânî, hem de ilâhî bir bağ kurar. Pratikte korku ve kaygılarını giderir. Değer yargılarını arttırır. Bilgilerini bir sistem ve hiyerarşi içinde devamlı geliştirme ve birbiri ile sıkı bağ kurabilmeyi sağlar. Her yerde ve her zaman öğrenmenin, varlıklara anlamlı bir şekilde bakarak yorumlamayı öğrenir. Bu da bireyi daha çok öğrenmeye motive eder.

Allah’a iman’ın öğretilmesi:

Allah’a iman imanın odak noktası ve temelidir. Allah’ı anlatırken Kur’ân’ın takip ettiği metot takip edilmelidir. Allah’a imanı öğrenciye seviyesine göre çeşitli metotlarla anlatmak mümkündür. “Allah’ın yaptıklarını” göstererek ve anlatarak insanların ve başka hiçbir varlığın bunları yapamayacakları anlatılır. Böylece görünmeyen “Sonsuz kudret sahibi” bir Allah’ın olduğu anlatılabilir.
Örnek-1
“Ektiğiniz cansız tohumlara hayat verip topraktan ağaç ve bitki şeklinde çıkaran insanlar mıdır yoksa Allah mı çıkarmaktadır?”
“İçtiğiniz suyu semadan yağmur şeklinde indiren kimdir?”
“Yaktığınız ateşin odununu ve kömürünü yapan ve içine ateşi koyan kimdir?”
Örnek-2
“Bir damla sudan insanı yaratan ve ona göz, kulak, akıl, ruh ve güzellik veren kimdir?”  Bu örneğe “Birbirine benzeyen yumurtaların içinden ayrı ayrı kuşları, yılanları, tosbağaları yaratan kimdir?” gibi örnekler çoğaltılabilir…
Örnek-3
“Yeryüzünü yaşanabilir bir hale getiren, üzerinde dağlar, ovalar yapan, gökyüzünü yıldızlarla, yeryüzünü çiçeklerle donatan, gökyüzünden suları indirip, kışın kuruyan ve ölen bitkilere yeniden hayat vererek çıkaran ve yeryüzünde yiyecekleri tükenen insanların ve hayvanların yiyeceklerini topraktan ve ağaçlardan çıkaran kimdir?”
Örnek-4
“İnsanların en değerli gıdaları olan sütü hayvanların kanları ile mideleri arasından çıkarıp süt haline getiren ve memeler musluğundan insana veren kimdir?”  İnsanların yapamadıkları bu sütü hayvanlar yapabilirler mi? Veya hayvanların süt yaptıklarından ve insanlara içirdiklerinden haberleri var mıdır?
“Hurma, üzüm ve karpuz gibi en güzel tatlı gıdaları çöl gibi susuz kumlu topraklarda ve kızgın güneşin altında ağaçların dallarına takarak insanlara veren kimdir?”
“Yumurtasından yeni çıkan bal arısına dağlardaki çiçeklerden en mükemmel gıda ve insanlar için şifa olan balı yapmayı öğreten kimdir?” Kovanından ilk defa uzaklaşan arıya bal özünü toplamayı, bal yapmayı ve midesindeki bal ile kuyruğundaki zehri karıştırmamayı kim öğretmiştir?

Eğitim materyali:

Bir çocuk küçüklüğünde kuvvetli bir iman dersi almazsa sonra ona İslâmı anlatmak gerçekten çok zor olacaktır. Öğretmen Allah’a imanı anlatırken eğitim materyali olarak tohum, çekirdek, yumurta, bal, arı, çiçek ve toprak gibi maddeleri getirebilir veya öğrencilere getirtebilir. Böylece görerek, duyarak, dokunarak, deneyerek ve düşünerek, akla, göze, bedene, ruha ve hayale hitap ederek dersini işleyerek Allah’a imanı anlatabilir.
Ayrıca örneklerini Kur’ân âyetlerinden verdiği için Kur’ân ile varlık, insan ve Allah arasında irtibat kurarak imanın bütünselliğini anlatabilir. Allah’a iman ile varlık arasında irtibat kurduğu için öğrencilerin akıllarına ve hayallerine geniş bir ufuk açar ve varlığın Allah’ın varlığına delil olması açısından da “İmanî bir bakış açısı” verebilir. Böylece öğretmen sadece öğreten değil, ufuk açan, bakış açısı sunan ve ilham veren bir öğretmen olur.

Uygulanacak yöntem ve teknikler:

Allah’a iman anlatılırken şu metotlar kullanılabilir.

1. Veri toplama metodu: Tohumlar, çekirdekler, birkaç çeşit saksı içinde çiçek sınıfa getirtilebilir. Üzerinde inceleme yapılır. Aynı toprak, su, güneş ve havada neden farklı tür, koku ve renkte çiçeklerin bulunduğu sorgulanır.
2. Soru ve cevap metodu: Yukarıda örnekleri verilen âyetlerin sorgulama tekniği kullanılır.
3. Gözlem metodu: “Yerde ve gökte neler var bakmaz mısınız?”  âyeti tahtaya yazılarak öğrencilerden gözlem yapmaları istenir.
4. Örnekleme metodu: Allah’ın yarattığı varlıklardan pek çok örnekler verilebilir.
5. Çapraz sorgulama metodu: “Yerden bitkileri çıkaran insanlar mıdır, yoksa Allah mı çıkarmaktadır?” gibi âyetlerde geçen çapraz sorgulama metotları kullanılabilir.

Benzer konuda makaleler:

İlk yorum yapan olun

Makale hakkında düşüncelerinizi paylaşın...

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*