Terörün çözümü Bediüzzaman’da

15.07.2012 Kazım Güleçyüz DOSYALAR 0

Millî birlik ve demokrasi

Bediüzzaman’ın yüz sene önce Kürtlere yaptığı telkinlerde üzerinde durduğu hususlardan biri de ittihad-ı millet.

Kürtlerin şimdiye kadar iki cihette esir olduğunu; birinin müstebit hükümetten sâdır olan zalimane vergi ve yükümlülükler, diğerinin başka bazı zalimlerce yapılan gasp, yağma ve tecavüzler şeklinde ortaya çıktığını; hürriyet inkılâbıyla bu esaretlerden âzad olduklarını; artık her ferdin meşrû hükümete itaat ve başkasının hukukuna zarar vermemek şartıyla birer padişah gibi davranabileceğini; bu “saltanat-ı şahsiye”nin muhafazası gereğini ifade ettikten sonra “Teşebbüs-ü şahsî ile ellerinizden geldiği kadar bu ittihad-ı millete ve meşrûtiyete her cihetle hizmet ediniz” çağrısı yapması da anlamlı. (Eski Said Dönemi Eserleri, s. 191)

İttihad-ı millet ve meşrûtiyet; bugüne tekabül eden karşılıklarıyla millî birlik ve demokrasi: sorunları çözüp her alanda gelişmenin iki anahtarı.

Bu çerçevede meşrûtiyeti “millet hakimiyeti,” hükümeti milletin seçtiği meb’usların nezaret ve kontrolünde çalışan bir hizmetkâr olarak tanımlayan Said Nursî, Kürtlere “Öyle ise kendinizden teşekkî (şikâyet) ediniz. Her kabahati hükümete ve Türklere atmakla aldanırsınız” (Age, s. 225) diye sesleniyor.

Böylece, her fırsatta vurguladığı “teşebbüs-ü şahsî”nin, yani inisiyatif alan cesur ve girişken tavrın, sorunları çözme ve gelişme yolunu açma bahsinde de büyük önem taşıdığını, oturduğu yerde herşeyden şikâyet etmek dışında hiçbir şey yapmama alışkanlığının yanlışlığını ifade ediyor.

Ve çeşme-pınar-havuz örneğiyle konuyu daha da anlaşılır kılıyor. Buna göre, her tarafa şubeler salmış bir çeşmeden akan su bozulursa diğerlerine de sirayet eder. Ama yüz pınarın buluştuğu bir havuz öyle değil. Havuzdaki su bozulsa bile pınarlardan gelen taze suyla yine temizlenebilir.

İstibdat devrinde hükümet çeşme başıydı; oradaki bozulma her tarafa zarar veriyordu. Ama hürriyet ve meşrûtiyetten sonra hükümet merkezi havuz oldu, pınarlarsa bizde ve öyle olmalı.

Sonrasında Bediüzzaman şöyle devam ediyor:

“Ey Kürtler! Görüyorum ki, bizde pınar yoktur, onun için, uzaktan gelen, taaffün eden (kokuşmuş) bir suyu içiyoruz. Eskisi gibi istibdadı görüyoruz. Öyle ise, gayret ediniz, çalışınız; (…) şu yerlerde de bir küngân (su borusu) atınız, tâ bir kemalât pınarı bizde de çıksın. Yoksa daima dilenci olacaksınız, ya susuzluktan öleceksiniz. (…) Eğer siz insan olsanız, hükümet ve İstanbul ve Türkler nasıl olsalar olsunlar, size fenalıkları dokunmaz, fakat iyilikleri gelir…” (Age)

Münâzarât’taki diğer izahlarında da aynı paralelde mesajlar veriyor Said Nursî. Meşrûtiyeti (demokrasiyi), ilim, fazilet ve ahlâk altyapısıyla takviye etmelerini; ancak böyle yaparak hürriyetin gelişini çabuklaştırabileceklerini; oturdukları yerde başkalarından şikâyet ederek, birilerini suçlayarak, birbiriyle didişerek vakit geçirmek yerine, çözüm için bizzat gayret göstermelerini tavsiye ediyor.

Kürtlere seslendiği bir makalesinde ise, muhafazası gereken üç cevheri İslâmiyet, insaniyet ve milliyet olarak sıralayan Said Nursî, bunlara karşı üç düşmanı da fakirlik, cehalet ve ihtilâf şeklinde ifade ettikten sonra, bu üç düşmanı kahretmek ve üç cevheri onların elinden kurtarmak için üç elmas kılıca ihtiyaç olduğunu vurguluyor:

“Birinci kılıcımız maarif (eğitim), ikinci ittifak ve muhabbet-i millî, üçüncü de teşebbüs-ü şahsî ve sa’y-i nefsîdir (şahsî girişim ve gayret). …

“Son vasiyetim şudur: Okumak, yine okumak, yine okumak! Sonra, birbirinizin elini sıkı tutmak, ittihad etmek, ittifak âleminde yaşamak!” (Age, s. 24-5)

Bu değerli tavsiyeler bundan yüz yıl önce dile getirilmişti; gereğine uyulmaması bizi bugünkü sıkıntılarla karşı karşıya bıraktı; ve geçerlilik ve güncelliğini hâlâ koruyan bu çok önemli mesajlar, hâlâ samimiyetle kulak verilip gereklerinin yerine getirilmesini bekliyor…

Benzer konuda makaleler:

İlk yorum yapan olun

Makale hakkında düşüncelerinizi paylaşın...

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*